In Holthe, een landelijk buurtschap onder Beilen, ligt natuurgebied Schepping. Het is het levenswerk van bioloog Eef Arnolds. Stapsgewijs heeft hij ruim acht hectare voormalige landbouwgrond verworven en omgevormd tot een afwisselend natuurgebied met bloemrijke graslanden, plassen, bosjes en houtwallen. Een heerlijke plek voor plant en dier, en paddenstoelen.
Voor paddenstoelenkenner Arnolds is de vliegenzwam een van de mooiste paddenstoelen. "Hij is niet zeldzaam", aldus Arnolds. "Maar wat niet zeldzaam is, kan wel heel mooi zijn. Wat veel mensen niet weten is dat zo'n vliegenzwam samengroeit met boomwortels. Onder de grond vormt de paddenstoel een netwerk van schimmeldraden die met de wortels verbonden zijn. Hij komt bij verschillende bomen voor, maar je vindt hem nooit ergens waar geen bomen staan."
Uitwisseling van voedsel
"Voor zijn voeding is de paddenstoel afhankelijk van de boom, hij krijgt suikers die de boom maakt met zijn bladeren. Omgekeerd zorgt de paddenstoel voor de boom. Het netwerk van schimmeldraden transporteert mineralen en water naar de boom. Omdat die draden zo dun zijn, is dat veel efficiënter voor de boom. Het is een ideale samenwerking die we symbiose noemen."
Liever geen stikstof
Niet alleen de vliegenzwam maar ook de broze russula en roodgrijze melkzwam leven samen met bomen. "Die laatste heet zo omdat er bij kneuzing sap uitloopt dat op melk lijkt. Het is een bijzondere soort die op de lijst van bedreigde paddenstoelen staat", aldus Arnolds. De voornaamste oorzaak van de afname is stikstof. "Veel van de paddenstoelen die samenleven met bomen kunnen niet tegen te veel stikstof."
Hoe dat precies zit, zie je in onderstaande Veldwerk-reportage.
Veldwerk
Stikstofneerslag, klimaatverandering, waterkwaliteit, biodiversiteit en natuurinclusieve landbouw zijn allemaal complexe onderwerpen die nauw verweven zijn met de natuur in Drenthe. In onze serie Veldwerk duikt het ROEG!-team in deze thema's aan de hand van praktijkvoorbeelden. We onderzoeken wat er aan de hand is met specifieke planten- en diersoorten, en welke stappen er genomen moeten worden om ze te behouden of te beheren. Dit is deel 34.