Zomer op de Drentse hei

Dinsdag 28 Juli 2020
  • Vanaf eind juli kleurt de struikheide paars (Rechten: Saxifraga/Bart Vastenhouw)

Nog even en dan kleurt de heide op het Balloërveld weer uitgelaten paars. Een mooi schouwspel voor wandelaars en andere voorbijgangers en een welkome bron van nectar voor vlinders en bijen. Of toch niet?

Volgens boswachter Kees van Son is het nog even afwachten. "Droogte komt de heideplant niet ten goede maar door de regen van de afgelopen dagen kan het zomaar zijn dat de heide binnenkort weer uitbundig in bloei staat."

Struikheide

Het is de struikheide die het Balloërveld paars kleurt, een laag groeiende heester die zich thuis voelt op voedselarme zandgronden. In de winter blijft de plant groen en vanaf juli komt de plant in bloei. Struikheide komt op verschillende plekken in de provincie voor.

De losse, symmetrische bloemen staan naast elkaar aan het uiteinde van de takken. Insecten kunnen makkelijk bij de nectar en niet alleen honingbijen, wilde bijen en hommels maar ook vliegen en wespen komen op de bloemetjes af. De gewone heispanner, een nachtvlinder die overdag actief is, voedt zich met de nectar en zet zijn eitjes af op de heideplant.

Van de takken van de struikheide werden vroeger manden en bezems gemaakt en matrassen werden ermee gevuld. Vermengd met turf diende de plant als bouwmateriaal en brandstof.

Dopheide

Waar de struikheide net begint met bloeien staat de dopheide er al enige tijd roze bij. Deze heidesoort groeit op natte tot vrij droge, zure grond en is kenmerkend voor natte heidevelden zoals het Dwingelderveld en hoogveen zoals het Bargerveen. Ook dopheide blijft groen in de winter en kan opmerkelijk goed tegen vorst. Langs vennen waar de waterstand in de winter hoger is, overleven de planten half boven het ijs uitstekend.

In Plantenschat : Inleiding tot de kennis der flora van Nederland uit 1898 staat de schoonheid van beide soorten aldus beschreven. "Met haar tweeën maken zij dat bekoorlijke roze kleed van onze heidevelden, dat in 't najaar een reis door Drenthe [...] tot een waar genoegen maakt. Wat de schoonheid der beide heidesoorten betreft, valt het haast moeilijk een keuze te doen; die men 't laatst nauwkeurig heeft bekeken, draagt allicht den erepalm weg, maar onze heideschapen twijfelen niet aldus, die laten de dopheide staan en eten alleen en met graagte onze struikheide."

Kraaiheide

Een derde Drentse heidesoort is de kraaiheide. Deze plant is inmiddels uitgebloeid maar draagt op dit moment wel de zwarte besjes waar de naam vandaan komt. Een van de afnemers van de vruchten zijn namelijk kraaien die zo voor de verspreiding van de zaden zorgen. Kraaiheide komt voor op droge, voedselarme en zure zandgronden.

Lees ook:

Contact
opnemen