Het was eind augustus, de mussen vielen van het dak, maar boswachter Kees van Son zag een volle lijsterbes en voorspelde alvast een Elfstedentocht. Want: veel bessen betekent een strenge winter.

En niet alleen de lijsterbes heeft veel bessen: ook de Gelderse roos heeft veel vruchten en je ziet ook veel eikels. Maar heeft dat te maken met een strenge winter? Nou nee, zegt bioloog Arnold van Vliet. Hij beheert natuurkalender.nl en dat is een website waarop al jaren bijgehouden wordt hoe de natuur reageert op het klimaat.

Volgens Van Vliet is er geen enkel bewijs dat planten en dieren kunnen aanvoelen wat voor winter er aankomt. "Ik heb daar nog nooit iets van gezien. We zitten natuurlijk in een veranderend klimaat en het wordt steeds onwaarschijnlijker dat we een strenge winter krijgen. Dit jaar zitten we op het warmste jaar ooit. Dat voorspelt ook niets, maar de zeewatertemperatuur is wereldwijd bizar hoog, ook in de Atlantische Oceaan, en die bepaalt vaak wel wat voor weer we krijgen."

Lijsterbes het haasje

Dan nog even nog over de lijsterbes van boswachter Kees. Die zag er dus wel goed uit, met al zijn bessen. Maar volgens Van Vliet is dat bedrieglijk, want juist de lijsterbes is een soort waar hij zich zorgen over maakt.

"Die lijsterbes loopt tegen zijn temperatuurgrenzen aan. Dat betekent dat we niet heel erg veel temperatuurstijging nodig hebben en dan is ons land ongeschikt of in ieder geval veel minder geschikt voor de lijsterbes. Het is een soort die van kou houdt, en die niet gedijt bij hoge temperaturen. Ook de afgelopen jaren met die droge periodes, zijn slecht voor de lijsterbes."

Natuurkalender

Van Vliet is coordinator van natuurkalender.nl. Dat is een project waarbij vrijwilligers gegevens verzamelen over planten en dieren. Bijvoorbeeld: wanneer bloeien de hazelaars en wanneer verkleuren de bladeren van de bomen. Op die manier worden klimaatveranderingen vastgelegd. Er is ook een speciale app ontwikkeld: de grow app, waarmee je een timelaps kunt maken van de natuur in je omgeving.

In de video hieronder laat boswachter Kees de lijsterbessen zien aan Loes.