-
De keverorchis is een onopvallend groen orchidee (Rechten: RTV Drenthe)
Midden in de winter maken we een klein uitstapje naar de zomer. In de serie over Drentse orchideeën zoeken we vandaag naar de keverorchis. In tegenstelling tot andere orchideeën is deze zeer bescheiden groen van kleur.
De orchidee is herkenbaar aan een stevige stengel met twee vrij grote, ovale bladeren die meestal tegenover elkaar staan. De nervenstructuur van de bladeren heeft wel wat weg van de grote weegbree. Aan de geelgroene bloemen valt vooral de onderlip op.
Kleurrijk
"Het is maar net wat je spectaculair noemt", vindt orchideeëndeskundige Hans Dekker. "Als je goed kijkt naar de bloemetjes dan ziet hij er net zo leuk, of misschien nog wel leuker uit dan vele anderen. Het nadeel van de grote keverorchis is dat hij groen is. De meeste orchideeën in Drenthe zijn mooi van kleur, van roze tot diep paars. Deze orchidee moet het hebben van zijn frêle gestalte en mooie, ingesneden lip."
Zeldzaam
De keverorchis komt niet veel voor in ons land maar in Drenthe in ieder geval op twee plekken. Bij Havelte op de kleine startbaan, een bijzonder natuurgebied op het Holtingerveld met heischraal grasland, en in Noord-Drenthe op de rijke bosgrond. Dat de plant op twee zo verschillende plekken groeit heeft te maken met de beschikbaarheid van mineralen.
Dekker: "In Havelte zit heel veel keileem in de bodem en deze keileem is van een heel rijk type met relatief veel kalk erin. Dat is precies wat de plant nodig heeft. In Noord-Drenthe zorgt de potklei voor kalk alleen is die zwaar begroeid met bos en daarom is de orchidee daar een echte bosplant. Uit het buitenland kennen we ook moerassen waar heel veel kwelwater omhoog komt. De mineralen die daar aangevoerd worden bepalen of de keverorchis er kan groeien."
Droogte
Behalve voldoende mineralen heeft de keverorchis ook genoeg water nodig. Door de droogte van het afgelopen jaar staan de orchideeën op de kleine startbaan er maar treurig bij. "Dit jaar zijn de meeste planten hier voor negentig procent verdroogd", legt Dekker uit. "Dat betekent dat ze geen zaad kunnen vormen en dat het vastleggen van reservevoedingsstoffen in de knol ook niet optimaal verloopt."
De planten zullen niet onmiddellijk verdwijnen maar gevolgen heeft het wel. "Het kan zo zijn dat ze volgend jaar niet allemaal terugkomen en dat de planten die wel terugkomen kleiner zijn en niet bloeien. Het moet niet jaar in jaar uit droog blijven, dan is het op een gegeven moment gebeurd. Maar als het een normaal jaar wordt met voldoende regen dan staan ze er volgend jaar wel weer."
"Er zijn zelfs voorbeelden van orchideeën die tien jaar lang niet gezien worden, nog geen rozetje op de grond, en er dan opeens weer staan. Dat heeft alles te maken met die voorraad voedingsstoffen in de knol en met het wachten op een goed moment totdat alles meezit. Dan komen ze weer te voorschijn", besluit Dekker.