Met de steltkluten en roodhalsfuten gaat het goed in Drenthe en de relatieve nieuwkomer, de middelste bonte specht, doet het zelfs uitstekend. Gevestigde soorten zoals de matkop en de zwarte mees daarentegen laten de laagste aantallen zien sinds de jaren negentig. Bijna de helft van de onderzochte soorten, waaronder de buidelmees, de blauwe kiekendief en de kleine barmsijs, laten op de lange termijn vanaf 1990, een afname zien. De rest van de soorten neemt toe of blijft stabiel.
In het onlangs verschenen rapport Broedvogels in Nederland 2023 staan de ontwikkelingen van de Nederlandse broedvogels beschreven. De trends van tweehonderd soorten broedvogels zijn op een rij gezet. Het rapport is mogelijk dankzij vrijwillige en professionele vogeltellers die jaarlijks de aantallen vogels in duizenden vaste telgebieden verspreid over ons land op een systematische manier volgen.
Op stelten
Met de steltkluut gaat het goed, afgelopen jaar had de soort voor het eerst meer dan honderd broedparen in ons land waarvan 27 in Drenthe. De steltkluut voelt zich vooral in natuurgebied Tusschenwater thuis. De toenemende aantallen komen door een groeiende populatie in Spanje. Een droog voorjaar in dat land, zoals het voorjaar van 2023, zorgt voor relatief hoge aantallen (broedende én niet-broedende) steltkluten in ons land.
Vogelparadijs
Ook goed nieuws voor de roodhalsfuut. Na enkele magere jaren door droogte in het voorjaar, gaat het sinds 2021 beter met de fuut in het belangrijkste broedgebied Diependal. Bijna zestig procent van alle territoria in ons land ligt in het voormalige vloeiveldencomplex van de aardappelzetmeelfabriek in Oranje. Sinds 1990 worden driekwart van alle territoria in onze provincie gevonden.
(de tekst gaat verder onder de foto)
Razendsnel
In 2005, tien jaar na de hervestiging van de middelste bonte specht in ons land, waren er dertig tot veertig territoria van deze broedvogel in ons land. Vorig jaar steeg dat aantal naar tweeduizend, met een forse populatie van meer dan honderd territoria in Drenthe. De toename van het aantal middelste bonte spechten heeft te maken met het ouder worden van de Drentse bossen. Om deze broedvogel te behouden moeten we dan ook vooral niets doen.
Sterke daling
De matkop staat op de Rode Lijst, sinds 1990 is bijna driekwart van de populatie verdwenen. Het zwaartepunt van de verspreiding binnen ons land is verschoven naar het noordoosten. De zangvogel leeft in bossen met voldoende dood hout. Wellicht plunderen grote bonte spechten vaker nesten van matkoppen dan eerder. Door natuurlijker bosbeheer is het aantal grote bonte spechten namelijk toegenomen. In het Drentsche Aa-gebied profiteert de vogel van een toename van moerasbossen.
Naaldbossen
Ook de zwarte mees staat op de Rode Lijst. Het afgelopen jaar nam de populatie in één jaar af met ongeveer twintig procent. De standvogel komt vooral voor in naaldbossen op de zandgronden en laat een sterke afname zien door de omvorming van naaldbossen en door de schade die de letterzetter daar aanricht. Hetzelfde geldt voor de grote kruisbek waarvan het laatste piekjaar in 2014 lag met meer dan tien keer zoveel broedvogels als afgelopen jaar.