-
Grond wordt ter plekke gezeefd. (Rechten: Roy van Hezel)
Waterschap Noorderzijlvest voert een proef uit met het elektrocuteren van de Japanse duizendknoop. Die plant is een zogenaamde invasieve exoot; het komt van oorsprong hier niet voor en verdringt andere planten. Daarnaast kunnen de dikke wortels flinke schade veroorzaken. Met een nieuwe methode hoopt het waterschap het probleem bij de wortel aan te pakken.
De woekerplant komt oorspronkelijk uit Japan en is als tuinplant in Europa terechtgekomen. Eind negentiende eeuw werd de plant voor het eerst verwilderd aangetroffen in de buurt van Baarn. Pas na 1950 is de soort in Nederland op grote schaal gaan verwilderen. Het dumpen van tuinafval heeft waarschijnlijk in hoge mate bijgedragen aan de verspreiding van de plant. Uit stukken van de wortel kunnen makkelijk nieuwe planten ontstaan. Naast dat andere planten worden verdrongen, kan de Japanse duizendknoop door asfalt heen groeien, gevels vernielen en schade veroorzaken aan bijvoorbeeld taluds.
Verbranden en verschrompelen
Op veel plekken in Drenthe wordt de strijd tegen de Japanse duizendknoop aangebonden. Het bestrijden is een lastige taak, de plant is hardnekkig en komt steeds weer op. Vlakbij Roden, bij het Peizerdiep, worden daarom drastische maatregelen genomen. Roy van Hezel van waterschap Noorderzijlvest: "Eerst wordt de grond afgegraven. De grond gaat daarna door een zeef om de wortelstokken eruit te halen. Die wortelstokken gaan naar een verbrandingsoven. In het gat waar de grond zat wordt zo nodig nog kokend water gegoten om de achtergebleven wortels te verschrompelen."
De gezeefde grond gaat vervolgens weer in het gat. "De grond wordt ingezaaid met klaver, een concurrent van de Japanse duizendknoop. En volgend jaar wordt de grond met stroom behandeld", aldus Van Hezel. "Deze methode is in Nederland wel vaker gebruikt, met succes. Het is voor ons de eerste keer, met deze proef kunnen we zien of het hier ook werkt."
Woekerende moerasplant
Een andere invasieve exoot die de waterkwaliteit bedreigt en de doorstroming van waterwegen kan belemmeren, is de grote waternavel. Deze exotische waterplant komt op steeds meer plekken voor en bestrijding blijkt lastig.
De grote waternavel is een moerasplant die tot de klimopfamilie behoort. Van nature komt de plant voor in Noord-Amerika maar via vijvers en aquaria is de plant in onze natuur terecht gekomen. Zodra de temperatuur stijgt, groeit de plant razendsnel en zorgt zo voor overlast én verdringt andere planten. Van Hezel: "Al meerdere jaren proberen we het beheersbaar te houden. We scheppen het handmatig weg, soms ook met kranen. Helemaal weg - dat lukt waarschijnlijk niet meer. Een strenge winter zou helpen, maar de milde winters zorgen er nu voor dat de plant steeds sterker terugkomt."
"Ook de waternavel woekert en concurreert andere soorten weg. Als het water er compleet mee dichtgroeit, dan komt er geen zonlicht meer op de bodem. Andere planten sterven af en vissen komen in de problemen. Zover is het gelukkig nog niet."
Zelf doen
Hulp bij het bestrijden van de grote waternavel is welkom. Zie je de plant groeien in een sloot of kanaal in Groningen, Noord-Drenthe of het Lauwersmeergebied? Meld dit dan bij het waterschap. En gooi plantenafval van vijvers en aquaria altijd bij het groente-, fruit- en tuinafval en nooit in open water of in vijvers van gemeenten.