De roerdomp is een nogal mysterieuze vogel die zich niet veel laat zien. Het dier staat op de rode lijst van Nederlandse broedvogels, maar doet het in het noorden van onze provincie de laatste jaren goed. Vogelaar Greet van der Pouw-Kraan uit Veenoord wil meer van deze vogel weten en vraagt zich af: 'Kan de roerdomp zwemmen?'

"We hebben altijd aan het water gewoond", zegt Greet. "En laatst waren we op een verjaardag en kregen we het over de roerdomp. Ik zei toen dat die vogel niet kan zwemmen, maar mijn oudste broer beweert dat de roerdomp wel een zwemmer is en nu wil ik het zeker weten, want ik kan het eigenlijk nergens vinden."

En dus stuurde Greet haar vraag naar Zoek het Uit! De redactieleden nemen natuurlijk graag de uitdaging aan en duiken de Onlanden in voor het antwoord. Boswachter Bart Zwiers van Natuurmonumenten komt dagelijks in dat natuurgebied in het noorden van Drenthe en hij weet veel van de roerdomp.

Tekst gaat verder na de foto

Hotspot

"Het gebied De Onlanden is tegenwoordig een ware roerdomp-hotspot", vertelt Zwiers. "Er zitten hier inmiddels meer dan in de Biesbosch, ik denk dat er op het moment wel 32 broedparen zijn."

Zwiers vertelt dit niet zonder trots, want de roerdomp heeft het hier niet altijd gemakkelijk en dat was in vroegere tijden heel anders. Zo was het dier volgens de Vogelbescherming een bekende verschijning in de Lage Landen; de roerdomp en allerlei andere moerasvogels kwamen in Drenthe veel voor.

Herstel leefgebied

Dat was eeuwenlang het geval tot de jacht en het grootschalig verlies aan leefgebied de vogels parten gingen spelen. Nederland kreeg door bebouwing steeds minder moerasgebied en tegenwoordig is de klimaatverandering en de daardoor voorkomende droogte een bedreiging.

Mede dankzij inspanningen van natuur- en dierenorganisaties nemen de aantallen roerdompen de laatste jaren weer wat toe door projecten gericht op moerasherstel of moerasontwikkeling (vernatting van natuur).

Zwemmen

Maar kan deze nauwelijks te spotten vogel zwemmen? Dat is de hamvraag van deze Zoek Het Uit! Boswachter Bart Zwiers twijfelt even alvorens antwoord te geven. "De roerdomp is in ieder geval niet gemaakt om te zwemmen, hij heeft daar de juiste benodigdheden niet voor", aldus Zwiers.

"Maar de roerdomp zal niet gelijk verzuipen, dus bij grote uitzondering zou je hem best eens in het water aan kunnen treffen. Hij zal dan wel gelijk proberen om op te stijgen, net als een reiger eigenlijk."

Artikel gaat verder onder de foto van de roerdomp

De roerdomp

De roerdomp wordt ook wel rietreiger genoemd. De vogel is iets kleiner dan de blauwe reiger en heeft een geelbruin gestreept verenkleed. Rekt de roerdomp zich uit tussen de rietstengels (de zogenoemde 'paalhouding', waarbij het dier een pol riet imiteert door stijf rechtop te blijven staan) dan gaat hij geheel op de in de omgeving, zo goed is zijn schutkleur.

In het riet zoekt de roerdomp naar vissen, kikkers en insecten. Zijn nest lijkt op een platform vlak boven het riet. Het geluid van deze vogel wordt omschreven als 'hoempen' en iedere roerdomp heeft zijn eigen 'hoemp'. Het dier gebruikt eigenlijk zijn keelzak als een soort blaasbalg.

Bron: Natuurmonumenten/ Vogelbescherming

Blazen in een bierflesje

De roerdompen laten zich in deze tijd van het jaar steeds meer horen. "Het is er eigenlijk nu nog een beetje te koud voor, maar het zal niet lang meer duren voor je het hoempen weer volop hoort", zegt boswachter Zwiers.

"Het is een geweldig geluid, het klinkt een beetje alsof je kort in een leeg bierflesje blaast, het geluid kan wel vier tot vijf kilometer ver dragen."

Toekomst

Volgens de Vogelbescherming staat de roerdomp nog altijd op de rode lijst, maar gaat het langzaam wel iets beter. In de jaren zeventig waren van de duizenden paren nog zo'n 600 over. Begin jaren negentig daalde de stand verder tot rond 170.

Daarna nam de vogel in aantallen iets toe, hoewel een paar strengere winters weer nadelig bleken. De toekomst van de vogel in Nederland ziet er niettemin vrij goed uit door steeds meer initiatieven op het gebied van vernatting van natuur.

Zie (en hoor vooral) hieronder een tv-reportage over de roerdomp in De Onlanden/Leekstermeer. Tekst gaat daarna verder.

Zoek Het Uit!

denk niet, ik geloof het wel
want het is misschien geen wonder
stuur je vraag naar zoekhetuit@rtvdrenthe.nl
of stel hem hieronder