Door extreem hoge temperatuur ontwaakten sommige vlinders al op nieuwjaarsdag in heel het land. Vooral vlinders die niet ver weggekropen zaten en die op plekken hingen die snel opwarmden werden wakker.

"Om vlinders te zien terwijl je nog met een kater van oud en nieuw zit, is natuurlijk mooi," zegt Kars Veling van De Vlinderstichting. Ook in Drenthe is er melding gemaakt van een dagpauwoog in Eelde op nieuwjaarsdag. "En er zullen er vast en zeker meer zijn, ik denk wel tientallen," vertelt Veling. "Want niet iedereen geeft waarnemingen door en natuurlijk wordt niet iedere vlinder gespot die wel degelijk wakker is geworden."

Energie verspillen

Het is voor vlinders niet goed om nu uit hun winterslaap te komen, want dat kost ze enorm veel energie en die hebben ze de komende maanden nog hard nodig. "Pas in maart 'horen' ze te ontwaken," vertelt Veling. "Dan gaan ze op pad om een partner te vinden en zich voort te planten. Als het nu weer koud wordt en ze in rust kunnen gaan, kan het nog meevallen, maar nog een of twee van die extreem warme perioden kunnen funest zijn. Hierdoor verliezen ze zoveel energie dat ze doodgaan."

Vlinders kunnen temperaturen tot diep onder de nul overleven. "Ze maken namelijk een antivries aan in hun lichaam, wat wij op onze autoruiten spuiten eigenlijk," vertelt de Vlinderkenner. "Ze kunnen op deze manier temperaturen tot min vijftien overleven."

Overwinteren in ander stadium

"De dagpauwoog, kleine vos, citroenvlinder, atalanta en de gehakkelde aurelia overwinteren allemaal als volwassen vlinder," vertelt Veling. "Maar het overgrote deel van de vlindersoorten overleeft in een ander stadium van hun leven, bijvoorbeeld als eitje, rups of pop. Ook dan zijn ze bestemd tegen extreem koude temperaturen."

Tekst gaat verder onder de foto

'Vermoed dat het vaker gaat voorkomen'

Vlinders zijn wel vaker actief geweest in januari, maar op nieuwjaarsdag is het wel erg bijzonder. "Dit hebben we nog nooit meegemaakt," zegt Veling. "Ik zie wel dat warme momenten steeds eerder komen in het jaar, dit komt door de klimaatverandering. Daarom vermoed ik ook dat vlinders ook vaker eerder gaan ontwaken. Ik hoop alleen niet te vaak, want dat is niet goed voor de vlinder."

Lees ook:

• Hulp voor de heivlinder
• Vooral in laatste week tuinvlindertelling veel vlinders geteld
• Vijf vragen over de boerenlandvlinder