De knoflookpad is een van de meest bedreigde amfibieën in Nederland. Wat zijn de kenmerken van deze pad? Vijf vragen aan Richard Struijk, projectleider bij Ravon (Reptielen Amfibieën Vissen Onderzoek Nederland).
Drenthe is een belangrijke provincie voor de knoflookpad. Verschillende organisaties, waaronder Ravon, helpen de dieren met een kweekprogramma en met het inrichten van een gezonde leefomgeving. Zo zijn er op 1 september nog knoflookpadden uitgezet in twee nieuwe poelen vlakbij Valthe.
Herken je een knoflookpad aan de geur?
Nee, dat gaat net iets te ver. Een knoflookpad kan een knoflookgeur afscheiden, maar doet dit maar zelden. Een paar goede kenmerken - maar over het algemeen toch lastiger voor een leek om te onderscheiden - zijn de pijlvormige bruine tekening op de rug, verticale pupil, dikwijls rode stipjes op rug, flanken en poten en een grote graafknobbel aan de achterpoten. Verder zijn ze echt nachtactief en zul je ze overdag in principe niet (op het land) tegenkomen.
Wat voor leefgebied heeft de pad nodig?
Belangrijk is kwalitatief uitmuntend voortplantingswater (helder water, met een PH-waarde van zeven, voedselrijk, goede vegetatiestructuur) waar eitjes worden afgezet en de larven (kikkervisjes) veilig tot jonge padjes kunnen ontwikkelen. En dat in de buurt van een 'vergraafbare' bodem. Open zand, extensieve akkers e.d. zijn goed vergraafbaar en zijn van belang omdat de knoflookpad overdag ingegraven zit. De voortplantingswateren en het landhabitat moeten niet te ver van elkaar liggen, het liefst pal tegen elkaar.
Hoe gaat het met de knoflookpad in Drenthe?
Landelijk is de knoflookpad een zorgenkindje. Zelfs de grootste populaties van Nederland, waarvan er zich in Drenthe één bevindt, is voor amfibiebegrippen best klein. Dus vanuit landelijk opzicht is Drenthe heel belangrijk, maar de verspreiding is vrij beperkt. Er wordt al vele jaren gewerkt aan een verbetering van de situatie waarbij leefgebied wordt hersteld of aangelegd. Een kweekprogramma is ook in 2014 en 2015 uitgevoerd en er wordt onderzoek gedaan om te bepalen hoe boeren een bijdrage kunnen leveren aan de bescherming van de soort op hun akkers.
Wat eten ze?
Insecten, wormen en dergelijke. Ten opzichte van andere amfibieën eten knoflookpadden ook bovengemiddeld veel kevers.
Hoe zie je de toekomst van de knoflookpad in Drenthe?
Vooralsnog is die onzeker vanwege de lage aantallen en beperkte en geïsoleerde verspreiding: de populaties staan niet in contact met elkaar. Wat heel positief is in Drenthe, is dat veel partijen samenwerken om de soort een goede toekomst te bieden. De provincie Drenthe, Staatsbosbeheer, Landschapsbeheer Drenthe, Het Drentse Landschap, Ravon en lokale boeren proberen dit samen te bereiken. En er liggen kansen, waarbij het creëren van echt optimale leefgebiedjes op strategische locaties voor de komende jaren centraal staat. Ook zetten we in op de samenwerking met lokale boeren, om de knoflookpad zo goed mogelijk in hun bedrijfsvoering in te passen.