De natuur in het Reestdal is in ontwikkeling. Dankzij maatregelen om de waterhuishouding te herstellen, komt de oorspronkelijke vegetatie terug. Bijzondere soorten zoals de wespvlinder en de zilveren maan weten daardoor ook het gebied weer te vinden.
Op een geheime locatie in het dal beantwoordt Joop Verburg, voorzitter van de Natuurvereniging Zuidwolde, vijf vragen over deze uitzonderlijke vlinders.
Waarom is de wespvlinder zo bijzonder?
"De wespvlinder is een zeldzame nachtvlinder. Hij heeft doorzichtige vleugels en lijkt dus meer op andere insecten dan op een vlinder. Hoe je ook je best doet, je ziet ze bijna nooit. Maar sinds een paar jaar kunnen we de mannetjes lokken met vrouwelijke feromonen of sekshormonen."
Hoe werkt dat?
"Bij gunstig weer hang je in de vliegtijd van een bepaalde soort een val op met feromonen. Er zijn verschillende soorten wespvlinders, zoals populierenwespvlinders en bessenglasvlinders. In dit gebied komen elzenwespvlinders, wilgenwespvlinders en appelglasvlinders voor. Soms kun je in korte tijd tientallen vlinders in een val krijgen. De mannetjes komen als een wilde op de seksgeur af en dan krijg je ze opeens te zien. We bekijken ze en tellen hoeveel er in een bepaalde tijd komen. Daarna laten we ze netjes weer los."
Waarom moet deze locatie geheim blijven?
"Dat is vanwege een vlindersoort. Deze kwam vroeger veel voor in Drenthe, maar nu nog maar op één plek hier in het Reestdal: de zilveren maan. Het is een prachtige vlinder die lijkt op de parelmoervlinder.
Waarom alleen hier?
"Door de intensieve landbouw was de vlinder verdwenen uit het Reestdal. Sindsdien hebben Het Drentse Landschap en aan de overkant Het Overijsselse Landschap meer en meer van het gebied in bezit en zij hebben het beheer heel goed uitgevoerd. Ik vind het echt wonderbaarlijk wat hier is bereikt: verbetering van het waterniveau, de waterkwaliteit én van de landkwaliteit."
"Deze biotoop heet dotterbloemhooiland, dat was het vroeger en dat is het weer aan het worden. Door het beheer zie je dat met name één plantje in de ondergroei tot ontwikkeling is gekomen: het moerasviooltje. Het moerasviooltje is buitengewoon belangrijk omdat de plant voedsel is voor de rupsen van de zilveren maan. Alleen op die plant legt de zilveren maan haar eitjes."
"Het Reestdal is niet de enige plek waar het moerasviooltje voorkomt, maar wel de enige plek in Drenthe waar de zilveren maan voorkomt. In 2013 is de vlinder uit eigen beweging hiernaartoe gekomen. Dat betekent dat de kwaliteit van het landschap goed genoeg is geworden om de zilveren maan hier te krijgen. Toen ik dat zag, ging ik uit mijn bol."
Hoe gaat het met de zilveren maan?
"Sinds 2013 monitoren we elk jaar heel nauwkeurig de aantallen en dan praat je toch over 50 tot 100 exemplaren die we in de loop van een jaar zien. Ze vliegen in twee vliegperioden: eind mei en begin juli. Het is verrukkelijk om zoals nu in de afgelopen tijd die eerste generatie te zien vliegen."
"Je ziet de vrouwtjes nectar halen op bloeiende planten, zoals de kale jonker, de koekoeksbloem en soms de hondsdraf als er geen andere planten zijn. Eerst zie je ze daar bezig en dan gaan ze hup naar de plekken waar het moerasviooltje groeit. Daar verdwijnen ze als het ware in de begroeiing. Ze komen dan even later weer naar boven om energie op te doen aan de planten waar ze nectar uit halen. Dat is fantastisch."