In de herfst laten loofbomen hun bladeren vallen en vormt zich op de grond rondom een dik pakket van gevallen bladeren. In de tuin is tussen die bladeren iets wonderlijks te zien: uitstekende steeltjes tussen de voegen van de tuintegels. Hoe zit dit en wat gebeurt er verder met de bladeren?

De dikke laag op de grond wordt ook wel strooisellaag genoemd. Bovenop liggen de pas gevallen bladeren die nog als zodanig herkenbaar zijn. De vormen en kleuren zijn intact. Hoe dieper je in de strooisellaag kijkt, hoe minder er van de bladeren overblijft. 

Het zijn wormen, maar ook insecten, bacteriën en schimmels die de bladeren afbreken. De snelheid waarmee dit gaat, hangt van een aantal factoren af: de temperatuur en de vochtigheid van de bodem en de kleur en kwaliteit van de bladeren.

Warmte en vocht
Hoe warmer het is, hoe sneller de bladvertering gaat. Bij elke stijging van tien graden in temperatuur verloopt de vertering gemiddeld twee keer zo snel. De vochtigheid van de bodem speelt ook een rol. Meer vocht is beter voor de vertering omdat bacteriën en schimmels uitdrogen in te droge omstandigheden. Maar teveel vocht is ook niet goed, dit remt de bladvertering.

Kwaliteit van bladeren
Bladeren die vol met voedingsstoffen zitten, verteren sneller. Bijvoorbeeld de bladeren van de zwarte els, es, gewone esdoorn, rode kornoelje, vijgenboom, gewone vogelkers, sleedoorn en gewone vlier. De bladeren van tamme kastanje, beuk, jeneverbes, spar, den, eik en rododendron doen het minder goed.

Bladkleur
Ook de kleur van een blad heeft invloed op de snelheid van vertering. Groene bladeren verteren sneller dan bladeren die verkleurd zijn. Veel insecten vermijden de verkleurde bladeren. De verkleuring is voor hen een teken dat er minder voedingstoffen te halen zijn. En er zitten bepaalde stoffen in die bladeren die onverteerbaar zijn voor insecten of hun spijsvertering afremmen.

Uitstekende stokjes
De uitstekende stokjes tussen tuintegels zijn een teken dat wormen bezig geweest zijn met de bladvertering. Zij trekken de bladeren hun gangen in waar zij deze omzetten in humus. De steeltjes blijven boven aan de wormengangetjes steken.