Op de begraafplaats in Grolloo is in december vorig jaar de Twaalf-Apostelenboom omgewaaid en heeft daarbij schade aangebracht aan graven. Er was gesteggel over wie de schade aan de graven moet betalen, maar de gemeente Aa en Hunze heeft aangegeven dit wel te willen doen.

Nu wil de historische vereniging Old Grol dat de boom die omviel tijdens de storm er opnieuw komt. Het gaat om een Twaalf-Apostelenboom. Maar wat is dat voor boom en hoe je zo'n kweek je zo'n boom? Tijd voor Zoek het uit! om die vraag te beantwoorden.

Wat is precies een Twaalf Apostelenboom?

Volgens het Tuinhistorisch Genootschap Cascade zijn er twee versies van de Twaalf-Apostelenboom. Bij de een gaat het om twaalf bomen in een cirkel, met in het midden een, dertiende, oudere boom. Volgens de geschiedenis is dat het origineel. Maar er is ook een boom die in de volksmond de naam Twaalf-Apostelenboom heeft gekregen.

Om zo'n boom gaat het in Grolloo. Het is een - min of meer toevallige - groepering van twaalf stammen, mogelijk om een dertiende oudere stam, die samengroeien tot één boom.

Een van de bekendste Twaalf-Apostelenbomen van Nederland stond zo'n 500 jaar bij het Klooster in Ter Apel. In 2007 is de zieke boom omgewaaid. Op de plek van de oude boom is weer een linde gepland. Ze hebben een enkele linde teruggezet op die plek.

De boom in Ter Apel is dus geen echte Twaalf-Apostelenboom meer. Iets wat ze in Grolloo wel weer willen hebben, maar wanneer knoop je dan twaalf lindes aan elkaar? Doe je dat direct en plant je de boom als één boom in één plantgat of wacht je tot ze wat groter zijn en plant je alle twaalf de bomen los, om ze te vlechten en ze samen op te laten groeien?

Lees verder na de video

Zo kwam de Twaalf-Apostelenboom in Grolloo aan zijn einde

Nieuwe Apostelenboom

De graven worden hersteld, maar Old Grol wil het liefst ook weer een nieuwe Twaalf-Apostelenboom. Bertus Reinders, voorzitter van de historische vereniging: "Alleen weet niemand meer precies hoe je die moet planten." Er zijn verschillende mogelijkheden. Er kunnen twaalf bomen in een cirkel om een dertiende boom heen geplant worden, maar dat is niet het soort apostelboom waarnaar Grolloo op zoek is.

Wat bij andere begraafplaatsen in het verleden gedaan is, is een aantal boompjes bij elkaar in één plantgat stoppen. De Apostelenboom op de begraafplaats in Lutten heeft zijn vorm gekregen door twaalf jonge beukjes dicht op elkaar in een plantgat te plaatsen. Deze twaalf boompjes zijn vergroeid tot een boom, waarin de twaalf stammen herkenbaar zijn gebleven. Een apostelboom wordt niet altijd met beuken gevormd, maar kan feitelijk met elk type boom. Ook wilgen, linden en dergelijke werden wel gebruikt om een apostelboom te vormen.

Maar als je dan de boompjes bij elkaar hebt gepland, hoe zorg je dan dat ze tot één boom samengroeien? Er zijn gevallen bekend waarin de boompjes in elkaar gevlochten werden naarmate ze groter groeiden. Maar in het Friese Berltsum zou er gebruik zijn gemaakt van hoepels om de stammen in het begin bij elkaar te houden.

Wat precies de methode wordt die in Grolloo gebruikt gaat worden voor een nieuwe Apostelboom is nog niet bekend. Op 27 september organiseert de historische vereniging een symposium in Frederiksoord over Twaalf-Apostelenbomen, op zoek naar mensen die Grolloo weer aan een boom kunnen helpen.

Zoek het uit!

Heb jij ook een vraag? Stuur maar door! Wij duiken er graag in.

Lees ook:

• Schade aan graven Grolloo door storm Pia toch vergoed na aandringen nabestaanden