-
Door goed te kijken kun je veel sterren ontdekken. (Rechten: Theo Jurriens)
De Rijksuniversiteit Groningen (RUG) nodigt mensen in Noord-Nederland uit om sterren te tellen. Het hebben van duisternis is namelijk van belang voor mens en natuur. Maar hoe donker is het eigenlijk nog?
De RUG heeft in het kader van het programma 'De donkerte van de Wadden' een duisternismeetnetwerk, maar de universiteit kan niet overal meten, volgens sterrenkundige Theo Jurriens. Daarom kunnen noorderlingen sterren tellen in de periodes van 21 januari tot en met 2 februari en van 19 februari tot en met 3 maart om de duisternis in kaart te brengen.
Dat die periodes zijn gekozen, heeft te maken met de stand van de maan: metingen worden namelijk gedaan als de maan onder de horizon is. Metingen bij een bewolkte hemel, slecht weer en als de maan er is, hebben geen zin.
Drenthe als lichtpuntje
"In heel Nederland verdwijnt zo langzamerhand het donker," zegt Jurriens. "Alleen Drenthe is een lichtpuntje waar het mooi donker is. Duisternis is zo belangrijk, omdat ieder mens een biologische klok heeft. En als die wordt verstoord, dan raken we van slag. Ook dieren, zoals koolmezen, hebben last van het licht."
Hoe tel je sterren?
Het sterrenbeeld Orion staat centraal in de meetactie. Iedereen kan aan het onderzoek meedoen door het tellen van de sterren in dit goed herkenbare sterrenbeeld. "Orion staat altijd op het zuiden en kun je zien rond acht uur," legt Jurriens uit. "Het zijn drie sterren op een rij. Niet te missen. Laat je ogen een kwartier wennen aan het duister en tel dan het aantal sterren." De metingen kun je doorgeven via deze site, deze meetgegevens worden ook zichtbaar op een kaart van Noord-Nederland.
"Het tellen van sterren is een mooi excuus om te genieten van de sterrenhemel. Die is er en hij is zo mooi. Daarnaast willen we graag een beeld krijgen van hoe duister het echt is", zegt de sterrenkundige. "Als we niet oppassen kunnen onze kleinkinderen misschien de Grote Beer niet meer zien over vijftig jaar. En dat zou toch ontzettend zonde zijn?!"