De tapuit is een grondbroeder waarvan de aantallen in Europa het snelst afnemen. Het is één van de soorten 'die we niet kunnen missen'. Drentse natuurorganisaties hebben een memoryspel uitgegeven met het motto 'Om je geheugen op te frissen, deze soorten kunnen we niet missen'.

Het is onderdeel van de campagne De Kracht van Drenthe. Daarin geven zij een indruk van hun werk, de samenwerking die ze aangaan en de impact daarvan. De komende dagen lichten wij tien van de planten- en dierensoorten uit waar Drenthe trots op is en die baat hebben bij natuurbeschermingsmaatregelen.

Vogeltrek

De tapuit is een echte trekker, geen andere zangvogel legt zo'n grote afstand af tussen het overwinteringsgebied en het broedgebied. Ongeacht waar de vogels in Europa broeden, ze keren allemaal terug naar Afrika om te overwinteren. Ze vliegen vooral 's nachts en leggen zo'n driehonderd kilometer per etappe af. Het aantal paren in ons land is van ruim tweeduizend in 1975 gezakt naar ruim vierhonderd in 2022.

Afname

Vroeger kwam de tapuit overal in Nederland voor, in het binnenland, op heidevelden, stuifzand en akkers, en in de duinen. Dat is tegenwoordig wel anders. "Sinds 1980 is de soort met 95 procent achteruit gegaan," aldus bioloog Herman van Oosten die een boek schreef over de tapuit. "Nu komt hij nog voor op twee plekken in de duinen van Noord Holland en op de Waddeneilanden." Daarnaast broeden de vogels in het Aekingerzand waar speciale maatregelen genomen zijn.

(de tekst gaat verder onder de foto)

Nesten

Tapuiten maken gebruik van konijnenholen om te broeden. Omdat die er steeds minder zijn, is naar een alternatief gezocht. De kunstmatige nesten bestaan uit een pvc-buis in een heuveltje, afgedekt met wat hout en stenen. De tapuiten broeden er graag omdat het diepe hol relatief veilig is tegen predatoren. Gaas biedt extra bescherming tegen het uitgraven door de vos. Daarnaast is de rust in het gebied hersteld door het afsluiten van wandelpaden.

Succes

De maatregelen hebben effect: het aantal jongen dat groot kan worden in de nesten neemt toe en het aantal vertrapte of verstoorde nesten neemt af. "Het Aekingerzand is een voorbeeldgebied aan het worden", aldus vogelonderzoeker Stef Waasdorp. "We krijgen beheerders op bezoek die benieuwd zijn wat we hier doen." In het Dwingelderveld willen natuurbeschermers dit voorbeeld volgen. Er zijn stobben in het gebied gelegd in de hoop dat tapuiten daar zullen nestelen.

Afwachten

"We hebben de stobben neergelegd in de hoop dat de tapuiten van het Aekingerzand zouden overvliegen naar het Dwingelderveld", licht Hans Kruk van Staatsbosbeheer toe. "Teleurstellend is dat we nog geen broedgeval hebben kunnen vaststellen. Ieder jaar worden de vogels gemonitord door ervaren vogelaars en vrijwilligers en vorig jaar hadden we een mogelijk geval. Maar je kunt het pas met zekerheid vaststellen als er jongen gezien zijn."

Kijk hier terug hoe de tapuiten uitgenodigd worden om te broeden in het Dwingelderveld:

Lees ook:

• Bijzondere vogels op het Aekingerzand krijgen bescherming
• Rust en ruimte voor de tapuit in het Aekingerzand
• Stobben op het Dwingelderveld nodigen tapuit uit