-
De opvallende rupsen eten van het jacobskruiskruid (Rechten: RTV Drenthe)
In de insectenwereld wemelt het van fascinerende wezens. Het hele jaar door gaat boswachter Pauline Arends, een echte insectenkenner en liefhebber, achter deze intrigerende beestjes aan. De komende weken bekijkt ze enkele van deze bijzondere exemplaren van dichtbij.
In het veld steken groene takken omhoog met daarop fraaie gele straalbloempjes. "Wat je goed kan zien, is dat de bladeren voor een groot deel zijn aangevreten. Dus hij is een beetje kaal", ziet Arends. "Het werk van het rupsje van de sint-jacobsvlinder."
Natuurlijke bestrijder
Zowel langs grote rivieren als in de bermen langs wegen komt het voor: het Jakobskruiskruid. De planten kunnen tot bijna een meter hoog worden.
Het Jacobskruiskruid is een vrolijke gele verschijning in ons Nederlandse landschap. Ondanks de gele, stralende bloemen, heeft de plant een geheime verdedigingsstrategie: de plant is giftig. Dit gif dient als schild tegen vraatzuchtige insecten, maar vormt ook een potentieel gevaar. Komt het kruid terecht in het hooi van koeien en paarden, dan kunnen ze er ziek van worden. Een van de weinige soorten die het Jacobskruiskruid kan temmen is de rups van de sint-jacobsvlinder: een oranje-zwarte zebrarups.
"De rups is heel herkenbaar. Je kan 'm eigenlijk niet verwarren met een andere rups", legt Arends uit terwijl ze de rups van dichtbij laat zien. "De rups neemt de giftige plantensappen op en daardoor wordt die rups ook giftig. Hij staat dan ook niet op het menu van vogels."
Tekst gaat verder onder foto.
In mei, juni ontpopt de rups zich als een ware kunstenaar tot een sierlijke vlinder: de sint-jacobsvlinder. De rups is een uniek exemplaar, maar de vlinder, die lijkt een tweelingbroer te hebben. Met zijn zwarte vleugels die twee vurige rode stippen omlijsten en een sierlijke rode streep langs zowel de binnen- als buitenrand, wordt de sint-jacobsvlinder snel verward met de sint-jansvlinder.
"Zelfs de namen lijken op elkaar. Maar de vlinders zijn toch echt duidelijk verschillend", weet Arends. "De sint-jansvlinder is zwart en heeft rode stippen. Daarnaast komt de rups van de sint-jansvlinder hier absoluut niet voor. Want die heeft een hele andere waardplant."
In de video hieronder zie je de ontpopping van de sint-jacobsvlinder.