De 'nationale pechvogel' zoekt zijn geluk in Assen en andere steden in ons land. Van de naar schatting maximaal 37.000 broedparen van de scholekster, broedt ongeveer twintig procent op daken in stedelijk gebied. In 2009 was dat nog vier procent.
De procentuele toename van scholeksters in stedelijk gebied komt door een toename van vogels in de stad én door een afname van vogels in het boerenland en langs de kust. "De scholekster heeft op alle fronten het tij tegen", aldus onderzoeker Bert Dijkstra. "Het gaat niet goed in zowel het broed- als het overwintergebied."
Vogels tellen
De aantallen zijn gebaseerd op tellingen van vrijwilligers tijdens 'Het jaar van de Scholekster' in zowel 2023 als in 2009. In 2009 bestond de broedpopulatie uit 87.000 tot 100.000 broedparen waarvan 3.500 tot 4.000 in stedelijk gebied. In 2023 waren er 30.000 tot 37.000 broedparen waarvan 6.000 tot 8.000 in de stad.
Niet genoeg jongen
Al jaren brengen scholekster alleen in de stad genoeg jongen groot om de populatie in stand te houden. In het boerenland en op kwelders en dijken langs de kust worden onvoldoende jongen geboren. Meerdere bedreigingen spelen de vogels daar parten, waaronder verstoring, overstroming van nesten, toegenomen predatie en intensieve landbouw.
Gevaarlijke stad
Ook in de stad zijn bedreigingen. "Er gaan veel jongen verloren omdat ze over de dakrand, of in regenpijpen vallen", aldus Merel Roks van Vogelbescherming. "Vaak kunnen ze niet schuilen voor vliegende predatoren, extreme hitte of noodweer." Daarom is Vogelbescherming een experiment gestart met het aanbieden van broed- en schuilgelegenheden op daken. "We monitoren op zestien proeflocaties. Daarna wordt een besluit genomen over het vervolg."
Minder vogels
Als deze ontwikkeling zo doorgaat, zal het aantal scholeksters in de stad verder toenemen en op het boerenland en aan de kust verder afnemen. Dat betekent dat de scholekster een stadsvogel wordt, die zich in de stad kan handhaven. Maar het totale aantal scholeksters zal een fractie zijn van het aantal dat ooit in ons land broedde.