Meerdere schapenhouders in Zuidwest-Drenthe overwegen te stoppen. Ze zijn de wolvenaanvallen zat. Vijf schapenhouders verloren de afgelopen maanden bij tientallen aanvallen gezamenlijk al 68 schapen.
"Ik zet de schapen op Marktplaats." Dat zei schapenhouder Stefan Worst uit Vledder tegen zijn vader toen de wolf dinsdag voor de zevende keer toesloeg en een schaap doodde. Twee andere schapen waren bijna dood.
Zijn vriendin plaatste een emotioneel bericht op Facebook. "Mijn vriend bleef aanval na aanval positief, hoopvol en op zoek naar oplossingen. Maar toch zag ik vandaag na de zevende aanval de radeloosheid toeslaan."
Lustmoordenaar
Ook schapenhouder Lammert Koeling wordt er moedeloos van. Afgelopen zondag sloeg de wolf voor de zevende keer toe bij zijn schapen. "Toen ik zondagochtend in de wei kwam, zag ik dat hij de strot had doorgebeten van een schaap. Verder doet hij er niets mee. Hij eet er niet van. De wolf is gewoon een lustmoordenaar in mijn ogen."
Hij krijgt tranen in zijn ogen als hij zegt: "Moet ik nou stoppen om de wolf? Dat kan ik nog niet opbrengen. Ik ben 73 jaar en heb al 50 jaar schapen. Ik heb dit nog als hobby."
Hek werkt niet
Koeling heeft zijn schapen nu 15 kilometer verderop in Boijl neergezet. "Hier is hij nog niet geweest. Ik hoop dat het goed gaat nu. Je gaat iedere morgen weer heen en vraagt je af: hoe zou het zijn vanochtend? Nu lopen ze hier. Maar dat geeft geen garantie."
De schapen staan achter twee stroomdraden. Onvoldoende om een wolf te weren. "Ja, maar ik ken schapenhouders die wel een wolfwerend raster hebben. Die hebben vijf draden, netten van 1,20 meter, honden erbij en een ezel erbij. En toch blijft de wolf toeslaan", aldus Koeling.
Hij vindt dat de gebiedscommissie te makkelijk denkt over preventie. "Boeren willen geen honden bij hun vee uit angst dat Neospora overspringt van de hond naar het vee. Dan kan het vee kalveren gaan verwerpen."
Niet meer buiten
Schapenhouder Worst heeft zijn schapen naar binnen verplaatst. Vader Gerard Worst vraagt zich af hoe dat in het voorjaar na het lammeren moet. "Moet je ze straks altijd binnen houden? In Noordrijn-Westfalen lopen al geen schapen meer buiten. Een schaap hoort op het land." Hij spreekt van oorlog met de wolf.
Het verplaatsen van een wolfwerend raster is volgens hem geen doen. "Dan moet ik iemand inhuren om draden te zetten. En het is al geen weelde in de schapenhouderij."
Verhaal gaat verder onder de video
Verplaatsen van een wolfwerend raster is voor Erwin Koeling, zoon van Lammert, al helemaal niet te doen. Hij heeft meer dan duizend schapen verdeeld over 23 percelen. Afgelopen maanden verloor hij acht schapen aan de wolf. "Ik krijg 20.000 euro subsidie voor mijn hek en dat lijkt veel, maar het is veel te weinig. De arbeid wordt niet vergoed. Mijn inkomsten stijgen niet. Het levert zo niets meer op."
Voorzitter Harry Oosterman van de gebiedscommissie Preventie wolvenschade zegt dit bij het komende overleg met de provincie te gaan aankaarten. Hij begrijpt dat de schapenhouders moedeloos worden van de wolvenaanvallen. "Het is buitengewoon vervelend dat het steeds weer bij dezelfde mensen gebeurt."
Schadevergoeding duurt lang
Koeling en Worst hebben nog geen cent aan schadevergoeding ontvangen voor hun dode schapen, terwijl hun eerste meldingen dateren van oktober en november. BIJ12 zegt dat het taxatiebureau zes weken de tijd krijgt om het taxatierapport op te stellen. Vervolgens "streeft" BIJ12 ernaar om de tegemoetkoming binnen tien weken uit te keren.
Die termijn van 6 weken wordt niet altijd gehaald. Veel dossiers hebben losse eindjes, zoals bij gewonde of vermiste dieren, waardoor het langer duurt om alle informatie compleet te krijgen. Soms komt een factuur van de dierenarts of het destructiebedrijf te laat.
"We begrijpen de frustratie en vragen waarom dit zo lang moeten duren, maar tegelijkertijd vraagt dit proces wel om nauwkeurigheid en zijn er veel verschillende schijven bij betrokken. Dat kost tijd, en helaas soms inderdaad te veel tijd", zegt een woordvoerder van BIJ12 hierover.
Nog veel leren
Volgens de taxateur die het DNA bij het schaap van Worst dinsdag heeft afgenomen, zaten er een aantal zwakke plekken in het raster. "Voornamelijk de onderste draad was niet overal wolfwerend. Ook niet alle paaltjes stonden allemaal recht in de grond, waarschijnlijk vanwege de storm/harde wind, wat ten koste gaat van hoe strak de draden staan. Dat kan een oorzaak zijn dat niet alle draden wolfwerend waren", zo staat in het taxatierapport.
Volgens Harry Oosterman van de gebiedscommissie is het een leerproces. "We zitten in een heel vervelende fase. We moeten leren omgaan met de wolf. We moeten leren hoe we preventieve maatregelen kunnen nemen."
Oosterman gaat de provincie vragen om camera's te plaatsen. "Het is de vraag wat die wolf nu echt doet." De provincie heeft eerder al aangegeven deze mogelijkheid te gaan bekijken.
De provincie heeft inmiddels een wolvenconsulent aangesteld die onder meer het adviseren van schapenhouders als taak heeft. Die begint officieel eind deze maand aan zijn taak. Volgens Oosterman is het een "goede vent".
Hoge bescherming
Afschieten is volgens Oosterman geen optie. "Ik denk dat de grens pas is bereikt als de wolf heel gevaarlijk gedrag vertoont richting mensen of in de stedelijke omgeving gaat opereren. Dan kom je in de problemen. Maar op dit moment denk ik dat er binnen de wetgeving niks mogelijk is."
In het Europees Parlement wordt wel gesproken over het afschalen van de beschermde status van de wolf. Daarover is nog geen besluit. En als dat besluit er is, duurt het volgens Oosterman nog wel een of twee jaar voordat regelgeving in Nederland is ingevoerd.
Lees ook:
Door: Petra Wijnsema