-
Egels verschijnen vooral 's avonds en 's nachts in de tuin (Rechten: ANP)
Het is een beeld dat je liever niet op je netvlies hebt, maar toch komt het regelmatig voor: een egel die op een gazon wordt overreden door een robotmaaier. Het apparaat vormt nog steeds een gevaar voor de nachtelijke roofdieren, al lijkt de robotmaaier steeds bewuster ingezet te worden.
Het schrikmechanisme van de egel zorgt ervoor dat zij kwetsbaar zijn wanneer ze geconfronteerd worden met een robotmaaier. "De meeste dieren vluchten op het moment dat er gevaar dreigt. Maar de egel rolt zich op", vertelt Niels Kalkman van de Dierenbescherming.
Hoeveel slachtoffers de robotmaaiers maken in Drenthe is niet bekend, maar Eddy de Jong van 't Egelhuus in Hollandscheveld komt toch enkele keren per maand verwondingen bij egels tegen die duiden op een aanvaring met een robotmaaier. "Omdat de egel vaak kilometerslange tochten aflegt, kun je niet altijd met zekerheid zeggen dat de verwondingen zijn aangebracht door een robotmaaier."
Goedkope maaiers
Volgens De Jong zijn er maaiers met een goed beveiligingssysteem voor egels. "Grote fabrikanten besteden er meer aandacht aan, maar hoe beter de beveiliging, hoe duurder het apparaat. Mensen schaffen hoofdzakelijk de goedkopere apparaten aan, die niet altijd optimaal beveiligd zijn."
Volgens de egelexpert moeten robotmaaiers 's avonds en 's nachts niet op het gras, want dan wordt de egel wakker en gaat eten zoeken. "Veel maaiers, vooral de goedkopere, hebben een capaciteit die past bij de grootte van het grasveld. Die draait 24 uur per dag. Schaf je een maaier met overcapaciteit aan, dan hoeft die niet 's nachts te rijden", legt De Jong uit.
Maaien bij daglicht
Jeroen Bosma van Bosma Tuinmachines uit Smilde adviseert altijd om de machines overdag te laten maaien. "Wij installeren 99 van de 100 machines zelf. Voor het gras is het ook beter om overdag te maaien, omdat droog gras mooier maait."
Bosma zegt dat hun duurdere merk features heeft die de egel moeten beschermen. "Op deze machines zitten sensoren die de dieren wel kunnen zien. En er zit nog een veiligheidsblad bij het mes aan de onderkant van de maaier."
Verhaal gaat verder onder de foto
Volgens Ruud van Rooij van robotmaaierspecialist Vitaro zijn producenten steeds bezig met het veiliger maken van hun maaiers. "Elke fabrikant heeft tegenwoordig een app die is verbonden met de maaier. Via deze app krijgen klanten pushberichten waarin bijvoorbeeld staat: het is nu egeltjestijd, laat de maaier niet 's nachts maaien."
Leefgebied
De motivatie van klanten is ook belangrijk bij het instellen van de maaier. "Mensen die meer met de natuur bezig zijn, zijn ook meer met egels bezig. Zij zullen hun gras niet 's avonds en 's nachts laten maaien", aldus Van Rooij. Daarnaast speelt de inrichting van de tuin een belangrijke rol. "Bij een tuin met schuttingen zul je niet snel egels tegenkomen, maar in een landelijke, open tuin is de kans wel groot. Daarom komen we altijd zelf kijken wat voor tuin het is."
Egels zullen steeds vaker opduiken in tuinen, omdat hun leefgebied flink krimpt. "Parken en tuinen zijn belangrijk geworden als leefgebied van de egel. Het aantal egels is met 40 procent verminderd ten opzichte van 1994. Ons doel is Nederland bewust maken van de egel en zijn leefgebied. Zodat mensen hun tuin egelvriendelijker kunnen maken", vertelde Elze Polman van de Zoogdiervereniging vorig jaar tijdens de Nationale Egeltelling.
"Mensen zijn steeds meer bezig met biodiversiteit en dierenbewustzijn", vult Jeroen Bosma aan. "Een beetje verwildering is daarom ook goed voor de tuin." Een maaier kan volgens hem ook voorzien in deze behoeften. "Je kunt stay-outzones instellen waar de maaier niet komt, zodat het gras wat hoger groeit." Deze verwilderde zones in een tuin kunnen er juist voor zorgen dat het voedselaanbod voor egels weer groter wordt.
Probleem voor andere dieren?
Het lijkt erop dat de robotmaaier andere diersoorten niet raakt, omdat die vaak vluchten bij gevaar. Bij RAVON, een stichting die opkomt voor reptielen, amfibieën en vissen, is de robotmaaier geen bekend probleem. "Gazons met kort gras zijn toch al ongeschikt leefgebied. Amfibieën voelen zich niet thuis in dat gras", vertelt een woordvoerder. Ook de Vogelbescherming geeft aan dat vogels 'niet broeden op gazonnetjes' en dus niet in aanraking komen met de robotmaaier.
Toch is het niet goed inzichtelijk hoeveel dieren in een robotmaaier terecht komen. "Tijdens de trek kan een maaier ook een gevaar vormen voor bijvoorbeeld padden en kikkers. Maar mensen bellen de Dierenbescherming niet wanneer ze een kikker in hun maaier vinden", aldus Niels Kalkman.