HOLTINGE/MEPPEL - Met een spoorfiets het Holtingerveld ontdekken. Het kan vanaf deze zomer. De aanleg van het bijna drie kilometer lange smalspoorlijntje is deze week begonnen. Werkvoorzieningschap Reestmond in Meppel bouwt de railvoertuigjes.

Spoorfietsen over het Holtingerveld is een idee van Erik Hendriks van Vlinderparadijs Papiliorama en schaapherder Jelle Kootstra, die een klein oorlogsmuseum over het gebied heeft.

De keuze van toeristenvervoer via smalspoor is bewust. Want wat nu alweer jaren een prachtig natuurgebied is, werd vanaf 1942 in razend tempo omgebouwd tot een groot vliegveld van de Duitse Luftwaffe. Het vliegveld moest werken als vangnet om geallieerde vliegtuigen tegen te houden, zodat ze nazi-Duitsland niet konden bereiken. Het bouwmateriaal werd via diverse kleine en normale spoorlijnen de natuur in gesleept.

Grote en kleine spoorlijntjes
"Er waren hier verschillende spoorlijntjes. De 70 centimeter- en 90 centimeter-smalspoorlijntjes waren gemakkelijk te verplaatsen tijdens de bouw en er was ook een normale spoorlijn die via Halvelte aansloot op de hoofdspoorlijn tussen Meppel en Steenwijk", vertelt Jelle Kootstra.

De schaapherder kent het gebied van het voormalige vliegveld op zijn duimpje. Van de vondsten in het gebied heeft hij inmiddels een bescheiden museum ingericht op het Holtingerveld.

Holtingerveld ontdekken
"Toeristen kunnen straks op een spoorfiets het gebied in vanaf de Toegangspoort Holtingerveld bij de schaapskooi en het Vlinderparadijs. Ze komen door mooie natuur, langs grafheuvels en de enige overgebleven hangaar van het vliegveld. En langs bomkraters, want de Luftwaffe heeft hier de volle laag gehad. Het lijntje eindigt bij het oorlogsmuseum."

Bijzondere bouw bij Reestmond
Werkvoorzieningschap Reestmond in Meppel ontwerpt en bouwt de spoorfietsen. Het prototype is bijna klaar voor een testrit. Aard van Maanen en Yousuf Awami van de metaalafdeling hebben het prototype bedacht en gebouwd.

Van Maanen: "Dat was wel even nadenken, want we bouwen de railvoertuigjes op onderstellen van originele zandkiepwagons. In die onderstellen mogen we niet boren, zagen of lassen. Daarvoor bedachten we een frame dat geklemd zit op het originele frame van het onderstel."

Inmiddels zijn ook de trap- en remsystemen gebouwd. Na een testrit kan de spoorfiets in serieproductie en bijna alle onderdelen worden ook zelf bij Reestmond gemaakt. Awami monteert en check of alle ontwerpen van Van Maanen ook in de praktijk functioneren. "Ik heb wel gekkere dingen gebouwd maar dit is wel een bijzondere klus", lacht hij.

Deze zomer fietsen
Kootstra is inmiddels begonnen met de aanleg van de spoorlijn. In mei moet het 2,9 kilometer lange spoorlijntje klaar zijn. Het spoor bestaat uit raamwerken van zeven meter lang inclusief dwarsliggers "Het kan zo op de vlakke ondergrond worden neergelegd waarna de secties aan elkaar geschroefd worden."

Met stukken van zeven meter lang lijkt het snel te gaan, maar schijn bedriegt. Met twee man, een platte wagen en een hijskraantje is het toch bijna allemaal handwerk. Deze zomer moet er gespoorfietst kunnen worden op het Holtingerveld.

Door: Serge Vinkenvleugel