-
Het aantal meervleermuizen neemt al jaren af (Rechten: Wikimedia Commons)
De Zoogdiervereniging heeft dit jaar uitgeroepen tot het jaar van de meervleermuis. Wereldwijd is deze vleermuis zeldzaam maar in ons land zijn van oudsher behoorlijke aantallen aanwezig. De laatste jaren is echter sprake van een forse daling, het aantal dieren in ons land is van bijna gehalveerd tussen 1994 en 2021.
Bijna dertig procent van de vrouwtjes van de Europese populatie krijgt jongen in Nederland, een van de redenen om te proberen de achteruitgang een halt toe te roepen. Met de benoeming tot soort van het jaar vraagt de vereniging om aandacht zodat meer mensen de soort leren kennen en waarderen. Ook voeren zij onderzoek uit om de bedreigingen voor deze vleermuis beter te begrijpen.
Drenthe
De meervleermuis is een typische soort van de uitgestrekte meren, kanalen en moerassen die veel in Nederland te vinden zijn. "De meervleermuis is daarmee een echt Nederlands boegbeeld, een soort grutto van de nacht", aldus de Zoogdiervereniging. Eerder werd gedacht dat de meervleermuis niet in Drenthe voorkomt. Maar "zou deze soort in het Fochteloërveen kunnen zitten, een groot uitgestrekt gebied met hoogveen en moeras?", vraagt boswachter ecologie bij Natuurmonumenten Jacob de Bruin zich af. Volgens vleermuizenexpert Jan Nicolai zijn er twee Drentse kolonies bekend, waaronder in een school in Emmer-Compascuum.
Problemen
Niet alleen de meervleermuis heeft het moeilijk, eigenlijk geldt dit voor alle vleermuizen in onze provincie. Het zijn vooral twee ontwikkelingen die het voortbestaan van de vleermuis bedreigen. "Enerzijds neemt het aantal insecten af en hebben vleermuizen minder te eten. Anderzijds is de rage van dit moment om alles te isoleren problematisch", aldus Nicolai. Gebouwen waaronder huizen en kerken zijn juist de plekken waar vleermuizen verblijven.
Verhuizing
Nicolai: "Overdag zitten ze in spouwen en 's nachts vliegen ze uit. Vaak controleert de woningbouw voor renovatie of isolatie wel of er vleermuizen zitten. Maar vleermuizen zijn behoorlijk kieskeurig en lastig te verhuizen. We hangen vleermuiskasten op maar met beperkt succes. Als je vleermuizen in huis hebt en je hangt een kast aan de buitenmuur wil dat niet per se zeggen dat de dieren zich verplaatsen."
(de tekst gaat verder onder de foto)
Opvang
Nicolai is lid van de Vleermuiswerkgroep Drenthe (VLeD) en inventariseert vleermuizen in Zuidoost-Drenthe. In de winter telt hij vleermuizen in de winterverblijven en hij vangt de dieren op als de dierenambulance ergens een gewonde of verzwakte vleermuis heeft opgehaald. Vorig jaar kreeg hij voor het eerst een meervleermuis binnen. "Met meelwormen en water probeer ik ze weer aan de praat te krijgen. Zijn ze voldoende aangesterkt, dan zet ik ze op een hoog punt en probeer ik ze te laten vliegen. Het werkt niet altijd, maar elke vleermuis is er eentje."
Soorten
In Drenthe zijn zo'n vijftien winterverblijven, waaronder oude ijskelders, aardappelkelders en bunkers. "Daar zitten vooral watervleermuizen, al zijn het er in Zuidoost-Drenthe niet veel. In het midden van Drenthe zitten er meer", aldus Nicolai. "Maar de soorten die mensen vooral zullen kennen en die ook veel in de zomer in tuinen gezien worden zijn dwergvleermuizen en laatvliegers. Dat zijn ook de soorten waar ik in mijn lezing volgende week aandacht aan zal besteden."
Lezing in de ROEG! Hoek!
De lezing is vooral bedoeld om kinderen over vleermuizen te leren. "Veel kinderen denken dat het vogels zijn. Ik leg uit dat vleermuizen zoogdieren zijn, ik vertel hoe ze leven en waar je ze kunt vinden. En ik laat het geluid horen. Onbekend maakt onbemind, en dat is voor vleermuizen niet anders. Bovendien komen ze voor in enge films, doen ze denken aan Dracula en heeft covid het imago van de vleermuis ook geen goed gedaan. Ik vertel juist een positief verhaal."
Deelname
De lezing van vleermuizenexpert Jan Nicolai vindt plaats op vrijdag 10 februari in de bibliotheek van Sleen en is speciaal bedoeld voor kinderen tussen zes en twaalf jaar. Hij vertelt wat vleermuizen weten, waar ze slapen en hoe ze vliegen. En hij laat het typische vleermuizengeluid horen. Ga voor meer informatie en om je aan te melden naar de website van de bibliotheek.