Natuurgebied de Mandelanden bij Borger is pas acht jaar oud maar toch is hier al veel bijzonders te vinden. In 2012 is het landschap gereconstrueerd en geschikt gemaakt voor waterberging. Landbouwgrond is veranderd in moeras en het Voorste Diep meandert weer.
Langs het diep lagen vroeger de 'Mandelanden': de gemeenschappelijke groenlanden van de boeren van Westdorp. 'Mande' betekent 'gemeenschappelijk'. In ROEG! laat boswachter Bertil Zoer het jonge natuurgebied zien.
Prehistorie
Wees niet verbaasd als je in het landschap een prehistorische jager ziet staan, compleet met pijl en boog. "De jager staat op de plek waar tijdens de aanleg van het gebied een prehistorisch jacht- en verzamelkampje is gevonden", legt Zoer uit. "In totaal hebben we zeven van die plekken gevonden. De kampen zijn direct weer afgedekt om ze zo goed mogelijk te beschermen."
Schoon water
Dankzij kwelwater dat hier aan de oppervlakte komt is dit een van de weinige plekken in Drenthe waar de grote boterbloem groeit. "Een paar jaar na de inrichting stond hier een handjevol planten maar nu komen hier duizenden exemplaren voor. Het is een plant die reageert op goede grondwatersituaties. Deze boterbloem groeit alleen in het noordoostelijke deel van dit terrein."
Verrassing
Zoer is verrast door de ronde zonnedauw die ook in het gebied voorkomt. "Die plant hoort meer op een nat heideveld, dat verwacht je niet in een beekdal. Waarschijnlijk zat het zaad nog in de omgeving. Dit is een afgeplagd en zeer schraal plekje waar de zonnedauw het goed redt."
De lokale plantenwerkgroep houdt de soortenrijkdom nauwlettend in de gaten. Ze hebben zojuist plat blaasjeskruid gevonden, uniek voor het gebied en misschien wel voor Drenthe. "De ontwikkeling gaat als een speer", aldus Zoer. "Maar dat is meteen ook het probleem. Hoe houd je dat allemaal bij? Op basis van de planteninventarisaties zoeken we de meest waardevolle stukken uit waarop we ons maaibeheer aanpassen."
Erop uit
Het natuurgebied is vrij toegankelijk behalve tijdens het broedseizoen van 15 maart tot 15 juni. Maar paden zijn er niet, dus het dragen van laarzen is essentieel om een tocht door het gebied te kunnen maken. De kijkheuvel aan de noordrand van het gebied biedt een goede indruk van het gebied. Ook op de fiets is het terrein te verkennen. Deze fietsroute vanaf Borger laat een verrassend afwisselend landschap zien.
Toen natuurgebied de Mandelanden net nieuw was, nam ROEG! ook al een kijkje. Bekijk hier hoe het natuurgebied er toen uitzag.