Ze zijn kenmerkend voor het Drentse landschap en alleen al de aanblik biedt verkoeling: beken en diepjes. Vroeger zocht het water kronkelend een weg door het laagland. In de tweede helft van de twintigste eeuw is een aantal beken rechtgetrokken ten bate van de landbouw. Maar inmiddels hebben velen hun meanderende loop weer terug.

De Drentsche Aa is een van de weinige bekenstelsels waarvan de loop nauwelijks door de mens is beïnvloed. Het stroomgebied is zo'n 30.000 hectare groot. De oorsprong ligt in het Zwiggelterveld en de beek mondt uit in het Noord-Willemskanaal. Van begin tot eind wordt een hoogteverschil van zeventien meter overbrugd.

Naamsverwisseling
Onderweg wisselt de beek regelmatig van naam, gebaseerd op het dorp waar hij langs stroomt. Van het zuiden naar het noorden is dat achtereenvolgens Amerdiep, Deurzerdiep, Loonerdiep, Taarloosche Diep, Oudemolense Diep, Schipborgerdiep en Westerdiep. De beek eindigt als Drentsche Aa in de provincie Groningen.

Voordat de Drentsche Aa het laagland instroomt, voegen enkele zijdiepjes zich op het Drents plateau bij de hoofdstroom: het Anderse Diep, het Anloërdiepje, de Ruimsloot, het Anreperdiepje en het Zeegserloopje. Allen hebben een boven-, midden- en benedenloop met wisselende stroomsnelheden.

Lees ook: Op pad in de Drentse natuur: Nationaal Park Drentsche Aa

Oostermoersche vaart
Een andere beek die het Drentsche landschap doorkruist is de Hunze of Oostermoersche Vaart. De Hunze ontstaat ter hoogte van Gasselternijveen door het samenvloeien van het Achterste Diep en het Voorste Diep en mondt uit in het Zuidlaardermeer. De naam verwijst waarschijnlijk naar het Germaanse hun dat geel of modder betekent.

Lees ook: Droge voeten en meer natuur door kronkelende Hunze

Rechtgetrokken
Ten behoeve van de landbouw werden de oevers van de Hunze in de jaren zestig van de vorige eeuw rechtgetrokken om zo de afwatering van het gebied te regelen. Omdat de Hunze voor een deel gevoed wordt door kwelwater bleek het lastig om de waterhuishouding helemaal onder controle te krijgen.

In 1999 zijn de eerste stappen gezet om de Hunze haar kronkelende loop terug te geven. Inmiddels meandert een groot deel van de rivier weer door de provincie. Onlangs werd het deelproject Tusschenwater opgeleverd.
 
Lees ook: ‘Het Hunzedal wordt nog mooier’​

Erop uit
Heb je zin gekregen om al dit water met eigen ogen te aanschouwen? Trek dan je wandelschoenen aan en volg deze route langs het Oudemolense Diep of deze route langs het Deurzerdiep. Hier vind je meer informatie over wandelen in het Drentsche Aa-gebied.

Hunzeloop
Een goed moment om het Hunzedal te bezoeken is tijdens de Hunzeloop wandeltocht. Behalve de natuur ontdek je ook de historie en cultuur van dit gebied. Of loop de langeafstandswandeling het Hunzepad vanaf de bron van de Hunze naar de uitstroom in het Zuidlaardermeer.