-
De amethist- of rodekoolzwam dankt zijn naam aan de paarse kleur (Rechten: Saxifraga/Luc Hoogenstein)
De Nederlandse Mycologische Vereniging heeft de amethistzwam tot paddenstoel van het jaar 2024 gekozen. De vereniging wil zoveel mogelijk vindplaatsen van de amethistzwam in kaart te brengen en onderzoeken hoeveel arseen deze paddenstoel bevat.
Natuurliefhebbers worden uitgenodigd om net zoals voorgaande jaren hun waarnemingen van de zwam door te geven via waarneming.nl. De vereniging vraagt iedereen om ook door te geven bij welke boomsoort de zwam gevonden is.
Samenwerking
De eerste amethistzwammen of rodekoolzwammen verschijnen in augustus of begin september. De zwam is een zogenaamde ectomycorrhiza-soort. Dat wil zeggen dat de schimmel samengroeit met wortels van bomen, waarbij water, voedingsstoffen en suikers worden uitgewisseld. Zowel de schimmel als de boom heeft daar voordeel van. De bescheiden paddenstoel groeit meestal samen met beuken op zandgrond, maar kan ook met andere loof- en naaldbomen samenwerken.
Giftig of eetbaar?
In veel paddenstoelkookboeken en op wildpluk-sites staat dat de amethistzwam eetbaar is. Maar wetenschappelijk onderzoek heeft aangetoond dat vruchtlichamen van de zwam giftige arseenverbindingen bevatten. Er zijn twee soorten arseen in paddenstoelen: het minder giftige organische arseen en het voor zoogdieren - en dus ook mensen - zeer giftige niet-organische arseen. Uit onderzoek blijkt dat een amethistzwam gemiddeld 90 procent organisch en 10 procent niet-organisch arseen bevat.
Hoeveelheid arseen
Buitenlands onderzoek laat zien dat vruchtlichamen van de amethistzwam op vervuilde bodems naar verhouding meer van het giftige niet-organische arseen bevatten. De Nederlandse Mycologische Vereniging wil een project beginnen om de verschillende arseen-gehaltes in de paddenstoel te meten. Zit er verschil in de hoeveelheid van de verschillende vormen van arseen per vindplaats en vruchtlichaam? Met de uitkomsten kan de amethistzwam in de toekomst gebruikt worden om op een goedkope manier arseenvervuiling op te sporen en aan te tonen.