Magische roze, rode, paarse en groene kleuren aan de hemel, nadat de zon is ondergegaan. Deze lente zijn we al verschillende keren verwend door het noorderlicht. Veel vaker dan andere jaren en dat heeft een reden.

Jarenlang hoorde je vrijwel niets over het noorderlicht en was het een fenomeen waarvoor je naar Scandinavië moest. Tot nu. Al enkele keren in de afgelopen twee jaar was het poollicht heel goed zichtbaar boven Drenthe.

"Het heeft te maken met de zonnecyclus", verklaart RTV Drenthe-weerman Roland van der Zwaag de vele foto's van het noorderlicht die we de afgelopen maanden ontvingen. "Die cyclus is een golvende beweging van elf jaar. Nu zitten we in een periode waarbij de zonactiviteit op zijn hoogste punt is, waardoor er veel zonne-explosies zijn. Daardoor worden elektromagnetische deeltjes het heelal in geschoten. Die worden gereflecteerd en dat veroorzaakt het noorderlicht."

Betoverend

Zonnecyclus, explosies en deeltjes die het heelal in worden geschoten. Het ontstaan van het noorderlicht is iets bijzonders. Toine Westen heeft zich erin gespecialiseerd. Ze zag het noorderlicht tijdens een vakantie in Scandinavië in 2009 voor het eerst. Direct was ze erdoor betoverd.

Samen met haar man en een vriend startte ze de website Noorderlichtjagers.nl en specialiseerde zich in het fenomeen. "Tijdens die vakantie in 2009 zagen we het noorderlicht drie keer in een week. Het fascinerende is dat het altijd anders is."

Westen onderschrijft de woorden van Van der Zwaag, maar gaat nog een stap verder. "Bij zonuitbarstingen komen er grote hoeveelheden deeltjes in het heelal. Normaal worden die deeltjes door een magnetisch schild rond de aarde tegengehouden. Maar bij enorme uitbarstingen komen die bij de noord- en zuidpool onze dampkring binnen. Die botsen op stikstof- en zuurstofdeeltjes, waardoor zij heel veel energie krijgen. Die energie moeten ze weer kwijt raken en dat doen ze door licht te geven."

Geluk

"Deze lente hebben we echt geluk. Afgelopen week hebben we het noorderlicht zelfs twee keer kunnen zien", reageert Westen blij. "De zon is in die periode heel actief geweest. Maar kijk je over de jaren heen, dan is het een vrij zeldzaam fenomeen."

Als we geluk hebben, is het noorderlicht dit najaar en volgend jaar nog vaker te zien. Daar houden Westen en Van der Zwaag beiden rekening mee. "Volgens berekeningen zou de zon volgend jaar nog actiever moeten zijn. Daarna wordt het minder en over enkele jaren zal er helemaal geen noorderlicht te zien zijn. Pas over elf jaar is er weer een nieuw hoogtepunt aan zonneuitbarstingen."

Artikel gaat verder onder foto's:

Voor weerfotograaf Hans Buls is het deze periode genieten. "Ik hou van extreem weer en natuurfenomenen. Als het onweert, trek ik er bijvoorbeeld op uit. Maar ik doe ook aan nachtfotografie. Wanneer ik weet dat het noorderlicht te zien is, zoek ik van tevoren een mooie plek op waar ik dit fenomeen wil fotograferen. Via sociale media en speciale apps weet ik wanneer het noorderlicht zich laat zien."

Tip voor het fotograferen van het noorderlicht

De afgelopen maanden kregen we verschillende foto's van Buls. Hij heeft enkele tips voor wie ook het noorderlicht wil vastleggen. "Meestal is het noorderlicht niet eens met het blote oog te zien", waarschuwt de inwoner van Sleen. De oplossing is een lange sluitertijd op je camera.

"Dat geldt zowel voor zowel een professionele camera als een mobiele telefoon. Zet je camera daarnaast op een statief. Heb je een professionele camera, dan moet je kiezen voor een hoog diafragma." Maar het belangrijkste is dat je op tijd klaar staat. "Soms is het fenomeen na een minuutje alweer verdwenen."

Wanneer laat het noorderlicht zich weer zien?

Nadat het noorderlicht zich de afgelopen week twee keer liet zien, moeten we de komende weken geduld hebben, zegt noorderlichtjager Toine Westen. "De komende dagen is de kans erg klein. Maar ik vermoed dat we eind mei opnieuw de kans krijgen."

En daarvoor zitten we volgens Westen, die zelf in Leiden woont, helemaal goed in Drenthe. "Bij ons in de Randstad is het moeilijk te zien vanwege lichtvervuiling. Daar heb je in Drenthe veel minder last van. Bovendien wonen jullie toch iets verder naar noorden dan wij en dat maakt echt een verschil."

Lees ook:

• Noorderlicht geeft Bevrijdingsdag kleurrijk einde
• Verrassing: lucht kleurt paars boven Drenthe
• Noorderlicht laat zich op meerdere plekken in Drenthe zien
• Noorderlicht sluit weekend kleurrijk af: 'Zo mooi, zelfs met het blote oog'