Je verwacht dat in ons aangeharkte landje elke vogel, vlinder en plant wel zo'n beetje bekend is. En dat is voor een groot deel ook zo. Maar toch is dit jaar totaal onverwacht een heel bijzonder vlindertje ontdekt in Drenthe: het veenhooibeestje.

Veenhooibeestjes zijn kleine oranje-bruine vlinders met een rij zwarte 'ogen' op de ondervleugels. In ons land komen ze alleen nog maar voor in boswachterij Hart van Drenthe en op het Fochteloërveen.

Tot de vondst van afgelopen zomer. Ecoloog Rutger Diertens moest toen ergens in Drenthe een particulier terreintje bekijken en vond daar de vlindertjes. "Er vloog daar een heel stel. Ik heb er uiteindelijk wel tachtig geteld, dus er vliegt daar wel een gezonde populatie."

Bijzonder milieu

Veenhooibeestjes leven in hoogvenen met eenarig wollegras. Dat is een plantje dat op iets hogere bulten in het verder kletsnatte veen groeit. Alleen op die planten worden de eitjes afgezet. De soort overwintert als rups. De volwassen vlinders zijn maar kort te zien, ze vliegen in de tweede helft van juni.

De soort kwam vroeger op veel meer plaatsen voor: in het Bargerveen, Dwingelderveld, Hijkerveld en Witterveld, maar hij is op al deze plaatsen verdwenen. De vondst van een nieuwe populatie is dus heel bijzonder. Daarom wordt de locatie geheim gehouden. "We zijn toch bang voor verstoring door fotografen. Het is bovendien een heel kwetsbaar gebiedje", vertelt Diertens.

Minder kwetsbaar

Kars Veling van de Vlinderstichting weet niet precies waar de nieuwe vliegplaats van de veenhooibeestjes is, maar hij is wel blij met de vondst. "Dit is heel belangrijk voor deze soort. Er zijn maar twee grote populaties van het veenhooibeestje. Eén ramp en je bent hem kwijt. En hier vliegt blijkbaar een groot aantal, dus dat maakt de soort een stuk minder kwetsbaar."

Dat de vliegplek geheim wordt gehouden begrijpt hij wel. "De veentjes, waar deze vlinder in voorkomt, kunnen niet veel hebben. Als je erdoorheen loopt om hem te bekijken, zie je dat pad twee jaar later nog. En er zijn nu eenmaal veel mensen die zo'n vlinder willen zien, dus die wil je niet in dit soort gevoelige milieus hebben", vertelt Veling.

Bijzonder

Dat een dergelijke vondst nog gedaan werd, noemt hij heel bijzonder. "Drenthe is goed onderzocht op dagvlinders. Er zijn de laatste twintig jaar twee degelijke atlassen verschenen, dus dit komt wel heel onverwachts."

Ook ecoloog Rutger Diertens vindt het nog steeds bijzonder dat hij tegen de veenhooibeestjes aanliep. "Ik kom wel vaker wat bijzonders tegen in het veld, maar dit is wel de meest bijzondere vondst uit mijn carrière. Zo zeldzaam als dit veenhooibeestje heb ik het nog niet meegemaakt."

In 2016 verscheen er een atlas van de dagvlinders in Drenthe. ROEG! maakte toen deze reportage over de Drentse veenvlinders:

Lees ook:

• Hulp voor de heivlinder
• Veel meer aandacht voor nachtvlinders