Het grootste knaagdier van Europa zorgde in oktober voor hoofdbrekens bij spoorbeheerder ProRail. Een bever had een hol gegraven onder het spoortalud bij Taarlo. Dat leverde gevaarlijke situaties op. Er werden nachtelijke spoedoperaties uitgevoerd om de boel weer te herstellen, waardoor het treinverkeer tijdelijk werd stilgelegd.

Maar ProRail denkt nu een structurele oplossing gevonden te hebben tegen de graafdrift van de bever, door sleuven langs het spoor vol te storten met ballastgrind. Vandaag werd een begin gemaakt met de werkzaamheden over een strook van tweehonderd meter. "Het gaat om hetzelfde materiaal dat we nu ook tussen de rails hebben liggen, dus dat hebben we ruim voorhanden", legt Michel van den Bogaert van ProRail uit. "De ballast gaan we ophogen tot drie meter tegen het talud aan. Als de bever wil graven, stort het iedere keer in. We hopen dat het daarmee onmogelijk wordt om verder te graven."

Knagend hoofdpijndossier

Voorlopig gaat het om een proef. Als de proef beverproof blijkt, worden er meer trajecten aangepakt. Want in Nederland leven meer dan drieduizend bevers en liggen er duizenden kilometers spoor waar het beschermde knaagdier voor miljoenen aan schade kan zorgen. "Dit kleine stuk kost al meer dan honderdduizend euro", schat Van den Bogaert in. "Dit is een nieuw probleem in Nederland waar we nog te weinig rekening mee hebben gehouden. We schatten in dat het beverproof maken van ons spoor een meerjarenproject wordt."

Er zijn meer mogelijkheden om de spooromgeving graafwerend te maken. Zo is er een proef met gaas, met damwanden en in Noord-Drenthe is zelfs een door mensenhanden gemaakte alternatieve beverburcht gerealiseerd. Met hooibalen en takken is een instapklaar huis gemaakt. ProRail hoopt dat de bever zich daar meer thuis voelt dan onder het spoor. "We hebben er wildcamera's hangen, maar helaas heeft de bever zich daar nog niet laten zien." De locatie wil ProRail niet bekendmaken, om vandalisme te voorkomen.

Afschieten?

Het kost miljoenen aan menskracht en materiaal om de bever bij het spoor weg te houden. In Limburg zorgen sommige bevers voor dermate veel problemen dat er tientallen worden afgeschoten, hoewel dat het laatste redmiddel is. Het 'wegpesten' van de knaagdieren wordt als eerste ingezet zodat de bever zijn territorium verlaat, zoals bij de pilot in Taarlo. "Afschieten is eigenlijk geen optie", zegt Van den Bogaert. "Want zodra we die probleembever hebben afgeschoten, komt er een volgende die het plekje inneemt. Tenzij je het leefgebied ongeschikt maakt. En dat is wat we doen."

Cindy de Jonge, coördinator van de beverwerkgroep in Drenthe, benadrukt dat de bever slim gebruikmaakt van de infrastructuur die door de mens is aangelegd. "We maken het heel aantrekkelijk voor het beestje. Maar de bever is niet voor niets beschermd. Door het bouwen van dammen en de veranderende waterloop krijgen kwetsbare vissen, amfibieën en andere dieren ook weer een kans." De Jonge is het er, net als ProRail, over eens dat de aanwezigheid van de bever voor grote uitdagingen zorgt. "Iedereen moet nu aan de bak."

Lees ook:

• ProRail in actie om gravende bever te weren
• Duitse uitvinding moet beverschade voorkomen
• Bevergang onder spoor ontregelt treinverkeer Assen-Groningen
• Natuurlijk gedrag bever leidt tot gevaarlijke situatie

Door: Marjolein Lauret