Na de warmste nieuwjaarsdag ooit hebben de hazelaars het voorjaar in de bol. De hoge temperaturen zorgen ervoor dat de eerste katjes en bloemen van de hazelaar te zien zijn. Dat is anderhalve maand eerder dan we gewend zijn.

De hazelaar valt in de winter vaak op door de bloeiende katjes. Het is van de wilde flora in Nederland de eerste plantensoort van het jaar die begint te bloeien. Maar net als vorig jaar zijn de hazelaars ook dit jaar wel erg vroeg. André Efftink uit van Landschapsbeheer Drenthe heeft ze ook gezien.

"Ze zijn de afgelopen week echt ontploft", zegt hij. "Dat kan geen kwaad, maar de bevruchting kan te vroeg plaatsvinden en daardoor het kan zijn dat ze minder noten zetten. We hebben hier gelukkig geen grote productie van hazelnoten, zoals in bijvoorbeeld Turkije. Anders zou die helemaal naar de knoppen gaan. Afgelopen jaar was de bloei ook zo vroeg, toen heeft de hazelaar bijna nergens vrucht gedragen."

Windbloeier

De hazelaar is een eenhuizige plantensoort. Dat wil zeggen: de mannelijke en de vrouwelijke bloeiwijzen zitten apart van elkaar aan dezelfde plant. De vrouwelijke bloemen hebben het knalrode: dat zijn stijlen met stempels. De 'katjes' van schubjes en meeldraden zijn de mannelijke.

Efftink: "De katjes strooien het stuifmeel in de rondte. Dat moet dan toevallig op die rode puntjes terechtkomen om tot bevruchting te leiden. Het is een windbloeier: er zijn geen insecten nodig voor de bevruchting, de bijen en hommels zijn ook nog in winterslaap."

Natuurkalender

Uit onderzoek blijkt dat de hazelaar vijftig jaar geleden halverwege februari bloeide, laat bioloog Arnold van Vliet weten op Nature Today. Het kan deels verklaard worden door de aanplant van hazelaars uit zuidelijke gebieden. Maar de hogere temperaturen hebben waarschijnlijk ook een effect.

Om dit te blijven onderzoeken doet Van Vliet de oproep om het te melden als je een hazelaar voor het eerst ziet bloeien. Dat kan via Natuurkalender.nl.