De mooiste wandelroute in de Benelux van 2023 heeft een Drentse tintje. Of zeg maar gerust tint. Want het is een etappe van ruim 25 kilometer met veel Drentse invloeden. Dwars over het Fochteloërveen, als onderdeel van het 260 kilometer lange Stellingenpad. Pas vorig jaar geopend, maar nu al in de prijzen gevallen.

De bedenker van het pad - Marian Nesse - maakte zelf de opening ervan niet meer mee. Ze overleed vlak ervoor. Maar haar partner Marita Kruijswijk laat vol trots de nalatenschap van Nesse zien.

Regen en kou

Het is regenachtig en koud als we aan komen rijden bij een parkeerplaatsje langs de Kolonievaart, in de buurt van Veenhuizen. Niet bepaald wandelweer zou je zeggen. Totdat Eveline van der Veer en Marita Kruijswijk de hoek om komen en ons mee op sleeptouw nemen. Je vergeet de kou en geniet van het Drentse natuurschoon.

"Het is hier elk jaargetijde weer anders. Daardoor blijft het interessant om hier te wandelen", glimlacht Kruijswijk. Samen met Van der Veer laat ze een mooi punt van de route zien. Van der Veer is de beheerder van deze etappe van het Stellingenpad. "Kijk, daar ligt een pingomeer. Heel specifiek voor dit gebied, het grootste van Drenthe met een diameter van zo'n vijfhonderd meter."

Stil

"Als je hier op stille dagen komt, dan zijn er veel vogels. Daar kijk ik het meest naar", vertelt Van der Veer al wandelend. "Dan zie ik blauwborsten, maar ook kraanvogels. Die lopen en foerageren hier. Door hier te lopen leer je ook gewoon goed te kijken."

Ook Kruijswijk prijst de diversiteit van het gebied, die volgens haar model staat voor het hele Stellingenpad. "Je wandelt in die etappes langs bossen en meren, maar ook natuurgebieden zoals de Weerribben en het Drents-Friese Wold. En dan heb je ook nog de mooie dorpjes."

Bekijk de reportage over de mooiste wandelroute van 2023 (verhaal gaat verder onder de video):

Vrijstaat Stellingwerven

Het idee voor het Stellingenpad ontstaat rond 2016. De gemeente Oostellingwerf viert een jaar later haar 500-jarig bestaan. De partner van Kruijswijk - Marian Nesse - vraagt zich hardop af: 'Wat was er dan voor die tijd in de Stellingwerven?' "En toen is ze in de geschiedenis gedoken", vertelt Kruijswijk.

"In die tijd was het heel anders dan in de rest van Nederland en Europa. Geen graaf of bisschop die de boel bestuurde. Dus eigenlijk een soort van vrijstaat", vertelt Kruijswijk. "Het was ook een heel arm gebied, dus waarschijnlijk ook niet zo interessant voor mensen van adel om te besturen. Want wat viel er hier nou te halen aan belasting?"

De partner van Kruijswijk raakt gefascineerd door de geschiedenis van de gemeente. Zelf ziet ze het als een soort van vrijstaat, een vrije boerennatie. Al snel komt ze op het idee om de vrijstaat - met een knipoog - opnieuw op te richten. De stichting Vrijstaat de Stellingen ziet het levenslicht.

Van verhalen naar wandeling

De opgerichte stichting organiseert jaarlijks een festival, een soort Middeleeuws festijn waarin iedereen weer leeft alsof het honderden jaren geleden is. Maar tijdens een lange wandeling in Nieuw-Zeeland komt daar een nieuw idee bij: een lange afstandswandeling door de Stellingwerven.

Nesse verzamelt tientallen vrijwilligers om zich heen en samen beginnen ze aan de wandelroute die later het Stellingenpad gaat heten. "Tijdens het bestuderen van de geschiedenis bleek dat de Stellingwerven ook stukken van Overijssel en Drenthe bevatte. En veel plekken waar veldslagen waren en bijzondere kastelen stonden", weet Kruijswijk. Met een grote groep bundelt Nesse uiteindelijk al die verhalen tot een wandeling van 15 etappes inclusief wandelboek met informatie over het gebied.

Prijs

Elke etappe is in beheer van een vrijwilliger, die ervoor zorgt dat het pad netjes blijft. "Ik trek bijvoorbeeld een brandnetel weg als deze voor een markering staat", legt beheerder Van der Veer uit. Maar nu de knooppunten duidelijk zichtbaar zijn en de route er goed bij ligt, hoeft er niet zoveel te gebeuren."

Het harde werken van Nesse en de vrijwilligers valt op. Een wandelorganisatie in België die jaarlijks de prijs uitreikt voor mooiste wandelroute bezoekt ook het Stellingenpad. Na het bezoek wordt al gauw duidelijk dat de route door de Stellingwerven favoriet is.

"Ze vonden de verhalen in het boekje prachtig. Net als de afwisseling van natuurgebieden. Dat waren de redenen waarom wij zijn gekozen", vertelt Kruijswijk trots. En ook beaamt ze met een grote lach, dat het pad van haar partner er een is om te blijven koesteren.