Goed nieuws voor de hommels, bijen en honingbijen. Nederland stemt vrijdag in met het voorstel van de Europese Commissie om minder gewasbeschermingsmiddelen met neonicotinoïden te gebruiken. De Europese Commissie wil dat de stof uit de natuur verdwijnt en alleen nog maar in kassen gebruikt mag worden.

Dat heeft minister Carola Schouten vandaag aan de Tweede Kamer laten weten. 

Neonicotinoïden worden gebruikt om planten en gewassen in de landbouw te beschermen tegen insecten die schade aanrichten. Maar het gebruik ervan is ook erg schadelijk voor hommels, wilde bijen en honingbijen. 

Oriëntatievermogen kwijt 
"Bijen hebben maar heel weinig nodig om door dit gif de weg kwijt te raken. En als ze hier iets meer van binnenkrijgen, dan gaan ze dood", vertelt ecoloog Guido Nijland.

"Als ze dit binnenkrijgen, raken ze hun oriëntatievermogen kwijt en kunnen ze de weg naar het nest niet terugvinden en daardoor zich niet kunnen voortplanten. Dan houdt het op. Andere gevaren zijn dat ze 's nachts de kou niet overleven of dat ze opgegeten worden, maar ook de honingbij bijvoorbeeld, die vindt zijn kas bij de imker niet terug."


Onmisbaar
Veel soorten wilde bijen zijn de afgelopen jaren sterk achteruit gegaan en bijna 60 procent van de Nederlandse soorten worden bedreigd of is verdwenen. En dat zorgt voor problemen, omdat bijen zorgen voor bestuiving van wilde planten en van veel geteelde gewassen. .

Bijen zijn namelijk onmisbaar voor een deel van ons eten. Als er geen bijen meer zijn, zouden er geen fruit, groenten, noten en zaden meer in onze supermarkt liggen. 

Wilde bloemen
Het grote probleem bij de neonicotinoïden is volgens Nijland dat ze uiteindelijk terechtkomen in het grondwater. "Het is een systematisch gif, dat niet alleen in de plant terechtkomt, maar ook in de bloemen en het stuifmeel en zo dus bij de bij terechtkomt."

Neonicotinoïden worden vaak via, zoals dat heet, 'zaadcoating' verspreid. Dat betekent dat het vaak preventief op het zaad wordt aangebracht. Dat betekent dat de hele plant die uit het zaad groeit giftig is voor insecten, ook voor insecten die geen problemen voor de gewassen opleveren. "Bovendien komt zo'n 95 procent niet in de plant terecht, maar in het grondwater en komt dus via het grondwater ook bij wilde planten en bloemen terecht", legt Nijland uit. 

Gevolgen voor akkerbouw
Ook Duitsland heet al laten weten deze wet te beschermen. Als het voorstel van de Europese Commissie het haalt, mag het gewasbeschermingsmiddel alleen nog gebruikt worden binnen kassen, iets wat grote gevolgen heeft voor de akkerbouw in Nederland. Minister Schouten wil daarom met de akkerbouwers in gesprek gaan om te kijken naar alternatieven.