Het aantal meldingen van tekenbeten in Drenthe bij Tekenradar.nl is vorig jaar met bijna een derde gedaald ten opzichte van een jaar eerder. Mogelijk waren er vanwege de droogte minder teken. Drenthe blijft desondanks de provincie waar inwoners naar verhouding het vaakst worden gebeten door het bloedzuigende beestje.
"Het aantal meldingen dat binnenkomt hangt af van meerdere factoren", legt Wageningen University-onderzoeker Arnold van Vliet van Tekenradar.nl uit. "Onder andere het aantal mensen dat van Tekenradar hoort via bijvoorbeeld media-aandacht speelt een rol. Vorig jaar ging het er best veel over door de tuintekentelling, dus je verwacht een piek."
Die piek bleef uit. "Mogelijke verklaring is de droogte. Vorig jaar was het bijvoorbeeld eind april erg droog, teken houden van een vochtige omgeving." Zeker weten dat er minder teken waren, doet Van Vliet niet. De onderzoekers tellen het aantal meldingen, niet het aantal teken. "In België kwamen ook duidelijk minder meldingen binnen, daar wordt ook de droogte als oorzaak gezien."
Tekenprovincie Drenthe
In Drenthe lopen mensen naar verhouding (veruit) het grootste risico om gebeten te worden door een teek, met 75 meldingen op 100.000 inwoners, gevolgd door Gelderland (43) en Flevoland (42).
Onderzoek naar het aantal teken, waarbij vrijwilligers maandelijks teken telden, werd in 2016 na tien jaar stilgelegd omdat er geen geld meer voor was. "Idealiter wil je zo'n structurele meting", zegt bioloog Van Vliet.
Nu is het gissen naar de oorzaak van het het hoge aantal tekenbeten in Drenthe. Van Vliet: "Je probeert er de vingers achter te krijgen. Waarschijnlijk heeft het te maken met het type landschap. Drenthe is supernatuurrijk, met bossen en bosjes. Misschien zijn mensen actiever in het groen. En misschien zijn er meer gastheren, zoals reeën."
Ook kan het zijn dat toeristen die in de Drentse bossen recreëren bij thuiskomst alsnog melding maken van een beet in Drenthe. "We vragen mensen waar ze gebeten zijn, we vragen niet waar ze vandaan komen."
Drenthe is al jaren de provincie waar de ziekte van Lyme relatief veel voorkomt, die ziekte kan worden opgelopen door de beet van een teek die de lymebacterie draagt. "Gemiddeld is een op de vijf teken besmet met de bacterie. 2 tot 3 procent van de mensen die gebeten wordt krijgt de ziekte van Lyme. Dus lang niet iedere beet van een besmette teek levert de ziekte van Lyme op."
Onderzoek
Om minder afhankelijk te zijn van externe factoren zijn onderzoekers van het RIVM en Wageningen University & Research (WUR) onlangs begonnen met een vaste groep melders om meer inzicht te krijgen in de 1,5 miljoen tekenbeten die er elk jaar in Nederland zijn. Deze vaste groep geeft elke week door of en hoeveel tekenbeten zij hebben gehad, ook als dat er nul zijn.
Van Vliet en zijn RIVM-collega Kees van den Wijngaard zoeken nog meer deelnemers: "Met deze meldingen kunnen we veel beter bepalen wanneer het aantal tekenbeten stijgt of daalt. Met meer deelnemers kunnen we echt goede uitspraken doen over een toename of afname." Want dat het aantal meldingen nu twee jaar op rij is gedaald, duidt niet meteen op een trend, zegt Van Vliet.
2023
Dit jaar lijkt vooralsnog een goed jaar voor de teek. "Mensen denken dat we een koud voorjaar hebben gehad, maar eigenlijk hebben we een zeer warme start van het jaar gehad", zegt Van Vliet.
"We staan in de top-10 warmste jaren gemeten. En koude nachten met vorst overleven de teken. We hebben geen droog voorjaar gehad, februari was droog maar daarna is er genoeg water gevallen. We zitten nu aan het begin van het tekenseizoen, maar warm en nat zijn prima uitgangspunten voor de teek."
Het tekenseizoen is begonnen, bekijk hoe je een tekenbeet kan voorkomen: