"Het is zo'n mooi beest als hij op de wieken gaat!" Met een spanwijdte van twee en een halve meter is de zeearend niet te missen. Over deze imposante roofvogel, die langzamerhand weer vaste voet aan de grond krijgt in ons land, schreef bioloog en wetenschapsjournalist Nienke Beintema het boek De zeearend. Het is het negentiende deel uit de vogelserie van uitgeverij Atlas Contact.

Bij het Zuidlaardermeer zoeken we de grote vogels op. Sinds 2017 broedt een paartje zeearenden hier en kan je de 'vliegende deur' over zien vliegen. Dat is een indrukwekkende ervaring. "Kunstenaar Erik van Ommen met wie ik op pad was zei 'hij kijkt uit zijn ogen alsof hij weet dat hij hier de baas is' - ik weet natuurlijk niet zeker of dat waar is - maar hij straalt iets majestueus uit wat ontzettend mooi is om te zien."

Nest van duizend kilo

Het Zuidlaardermeergebied heeft volgens Beintema alles wat een zeearend nodig heeft: "Allereerst het meer en die plassen waar goede hoeveelheden vis en watervogels zijn, eigenlijk voor het opscheppen. En je hebt hier mooie stevige nestbomen, dat is een factor die op veel plekken in Nederland beperkend is voor de zeearend. De nesten kunnen honderden of wel duizend kilo wegen, en dat wil niet in een kleine wilg."

Bijna uitgestorven

Van Ommen is een van de mensen met wie Beintema op pad ging voor haar boek. Met hem, maar ook met boswachters, onderzoekers en een fotograaf, zocht ze naar antwoorden op vragen over de zeearend. Hoe is de opmars van deze vogel mogelijk? Want dat er bij het Zuidlaardermeer zeearenden broeden is een klein wonder. Vijfentwintig jaar geleden leek dat nog onmogelijk. De vogel was in Europa bijna uitgestorven, maar daar kwam verandering in. In 2006 was er voor het eerst weer een nestje van zeearenden in Nederland. In 2020 zijn er twintig broedparen geteld. Door de aanleg van allerlei natte natuurgebieden ontstaat er nieuwe leefruimte voor deze vogels.

Optimistisch over de toekomst?

Het laat volgens Beintema zien dat je met natuurontwikkeling veel kunt bereiken. Toch is ze niet alleen maar optimistisch. "Wat deze zoektocht mij heeft opgeleverd is dat ik nu heb gezien dat het kan, dat je blijkbaar in Nederland natuur zich kunt laten ontwikkelen - absoluut geen oernatuur, maar genoeg voor soorten als de zeearend. Je ziet het gebeuren op de meest onwaarschijnlijke plekken, en dan komen die soorten en die doen het waanzinnig goed. Maar dan de vraag wat we in Nederland doen met die kennis... ik ben optimistisch dat het kan maar ik ben niet optimistisch over of we het gaan doen."

Meer over de Drentse natuur ontdekken? Kijk zaterdag naar de nieuwste uitzending van ROEG!, vanaf 17.11 uur op TV Drenthe. Of kijk ROEG! online.

Lees ook:

• Win het nieuwe boek over de zeearend!