Eiken staan volop in de belangstelling, maar niet op een gunstige manier. Op steeds meer plekken duikt namelijk de eikenprocessierups op.

Maar er leven véél meer insecten op de eik. Zo'n 350 soorten lusten wel een mals eikenblaadje. De bomen hebben zich hiertegen gewapend...

Race tegen de klok

"De eik heeft een slimme truc bedacht en dat is looizuur en andere giftige stoffen in het blad stoppen waar zijn vijanden hoofdpijn en buikpijn van krijgen," legt natuurkenner Geert de Vries uit. "Een vernuftig systeem, maar het duurt een aantal weken voordat die stoffen in het blad zitten."

Een van de nachtvlinders die veel van de eik gebruikmaakt, is de eikenbladroller. Deze kleine, groene vlinder komt veel voor en de rupsen kunnen een boom behoorlijk kaalvreten. De Vries: "Die rupsjes moeten keihard werken om te zorgen dat ze hun buik vol hebben voordat die eik looizuur in zijn blad stopt."

De eikentandvlinder hanteert volgens De Vries een andere strategie. "Deze vlinder legt eitjes op de eik. Daar komen rupsen uit en die nemen de hele zomer de tijd om voorzichtig dat slechte spul te eten, want dat looizuur zit er al in."

Sint-Jansloten

Op het moment dat de meeste nachtvlinders zich verpopt hebben, maakt de eik nieuwe bladeren. "Dit zijn de bladeren die in mei gevormd zijn, opgevreten", zegt De Vries wijzend naar de grond. "En hier zie je de nieuwe eikenbladeren. Dat noemen we Sint-Jansloten omdat die vaak rond de langste dag tevoorschijn komen. Zo overleeft de eik want nu zijn er nog maar een paar soorten die de nieuwe bladeren aanvreten. Dus dat kan geen kwaad meer."