-
Loes en Pauline aan de voet van de legendarische lijsterbes (Rechten: RTV Drenthe)
De wilde lijsterbes is een boom uit de rozenfamilie die van oorsprong in het Drentse landschap voorkomt. Midden in het kleine natuurgebied de Brunstingerplassen, gelegen tussen Hijken en Beilen in Midden-Drenthe, staat een mooi exemplaar.
"Het is zo'n leuke boom", vindt boswachter Pauline Arends. "En we kijken er eigenlijk nooit naar."
Strategie
"De lijsterbes heeft een fantastische strategie", aldus de boswachter. "De boom schreeuwt om aandacht. Hij zegt: 'Mijn bessen moeten gegeten worden, kijk eens wat hier allemaal hangt'. De boom maakt z'n bessen mooi en lekker rood en hangt ze goed in het zicht. Zo nodigt hij merels en lijsters uit de bessen te eten."
In het boek Plantenschat: Inleiding tot de kennis der flora van Nederland uit 1898 wordt de strategie als volgt omschreven: "Het glanspunt van de lijsterbes zijn de heerlijk roode vruchtbouquetten tegen 't donkergroen der bladeren scherp afstekend. Dat vinden de vogels ook en gretig eten zij de zure bes en voeren de harde onverteerbare zaadjes later naar heinde en ver, zoodat de jonge lijsterbesboompjes overal opschieten en vooral in bosschen in 't onderhout bijna nooit ontbreken."
De tekst gaat verder onder de video
Mythologie
In de Griekse mythologie speelden veel bomen waaronder de lijsterbes een rol en Ierse druïden dichtten de boom speciale krachten toe. "De Kelten noemden het de toverboom of de boom des levens. Een van de verhalen komt uit Duitsland en Zweden. Als een pasgeboren kalf een naam moest krijgen, streek de boer eerst met de lijsterbes langs het dier. Dan pas kreeg het kalf een naam, zo werd het beschermd tegen ziektes en kwade geesten. Maar mensen droegen ook lijsterbestakjes ter bescherming."
Je kunt maar beter het zekere voor het onzekere nemen. Dus gaat Arends naar huis met een takje van de lijsterbes, "die hang ik boven de deur tegen boze mensen". Voor Loes heeft Arends een ketting met lijsterbessen. "Dan ben jij ook beschermd tegen kwade geesten."
