Een tractor met een soort grote scheparm maakte vier weken geleden een strookje vrij uit het Oostervoortsche Diep. Dit selectieve maaien betekent veel voor het leven in de beek en voor de doorstroming van het water.

Het gaat om een strookje van ongeveer een meter breed, over de hele lengte van de beek. "Sinds dit jaar draaien we een pilot, waarbij we op kleine schaal een zogenaamde stroombaanmaaier toepassen", aldus ecologisch medewerker Roy van Hezel van Waterschap Noorderzijlvest. "Daarmee dwingen we het water door een kleiner profiel, waardoor er meer stroming in het water komt en we het water langer kunnen vasthouden. De processen die bij de beek horen, zoals het zandtransport, proberen we weer op gang te brengen."

Boerenland blijft droog

Het moet er uiteindelijk voor zorgen dat de bodem vrij wordt van slib en de zandbodem weer terugkomt. "Dat is belangrijk omdat in een beek zoals deze veel soorten leven die afhankelijk zijn van een zandbodem. Zoals riviergrondels, bermpjes", zegt Van Hezel.

Ook de landbouw zal profijt hebben volgens Van Hezel. "Door het stroombaanmaaien wordt het water langer vastgehouden, waardoor er ook in droge periodes voldoende water is. Maar dan op zo'n manier, dat er ook in natte periodes wel water afgevoerd kan worden zodat de boer wel het land op kan, dat het land niet te nat is."

Van kaarsrecht naar kronkelend

Het Oostervoortsche Diep heeft een grote verandering meegemaakt: het werd in de jaren zestig van de vorige eeuw gekanaliseerd. Het liep kaarsrecht, het water moest snel afgevoerd worden om de landbouwgronden droog te houden. Maar inmiddels kronkelt het beekje weer door het landschap tussen Lieveren en Langelo. Doordat de beek nu weer meandert, ziet Van Hezel de typische beekdieren en -planten weer terugkomen. Hij wijst op de grote libellen die langsvliegen: weidebeekjuffers en op planten als waterviolier, holpijp en moerasandoorn.

Het stroombaanmaaien moet de diversiteit nog meer stimuleren. Wie weet vindt de rivierprik zijn weg naar het Oostervoortsche Diep: daar hoopt Van Hezel op.

Bomen langs de beek

Langs de beek wordt aan een kant de begroeiing met rust gelaten; er ontstaat een rij aan bomen. "Dat doen we om te zorgen voor beschaduwing: in de zomer blijft het water in de beek daardoor koeler. Allerlei vissen en andere waterbeestjes profiteren van de schaduw." De bladeren van de bodem vallen in het water, die door allerlei soorten weer worden opgeruimd. De takken en wortelstructuren onder water bieden vissen een schuilplek. Macrofauna, dat zijn allerlei kleine ongewervelden, maken ook dankbaar gebruik van de takken die in het water liggen.

Van Hezel: "Het ziet er al hartstikke mooi uit, echt een typisch bovenloopje, een beekje wat je ziet. We hopen dat we in de toekomst hier een robuust duurzaam systeem krijgen. Waarbij alle soorten die horen bij deze beek zichzelf in stand kan houden, en dat er nog meer soorten terugkomen die horen bij een stromende beek als deze."