De zomer van 2018 was uitermate droog. Lage grondwaterstanden, verdorde natuur en bosbranden waren het gevolg. Dit jaar lijken we weer op een zeer droge zomer af te stevenen. Toch zijn er ook dieren die profiteren van de droogte.

Poelen die normaal gesproken niet zo snel droogvallen, zien het water in een extreem droog jaar wel verdwijnen. Dat geeft amfibieënpopulaties de kans om zich te herstellen. In een poel in het Dwingelderveld lijkt dit inderdaad het geval, aldus deelnemers aan een excursie van RAVON.

Op zoek naar kamsalamanders
In april vorig jaar gingen studenten toegepaste biologie al op zoek naar amfibieën in een van de poelen op het Dwingelderveld. eDNA onderzoek had de aanwezigheid van de kamsalamander aangetoond, maar de studenten vonden slechts één kleine watersalamander en geen enkele kamsalamander. Tiendoornige stekelbaarzen waren er daarentegen volop.

Overleven dankzij droogte
Voor het lot van de kamsalamander was dat geen goed teken, aangezien stekelbaarzen en andere vissen de eitjes van dit zeldzame amfibie opeten. Eerder legde boswachter Daan Vreugdenhil al uit waarom grote droogte dan gunstig kan zijn.

"Vissen die anders de eitjes van bijvoorbeeld kamsalamanders opeten, gaan dood als een poel opdroogt. Als deze poel zich van de winter weer vult met water, dan kruipen de salamanders die hier in de omgeving van de poel overwinteren, terug het water in om eitjes te leggen. En dan komen er allemaal jonge salamandertjes uit."

Kijk hier de aflevering van ROEG! over droogte en de kamsalamander terug.

Terugkeer van weggeweest
Zo lijkt het inderdaad gegaan te zijn. Dit jaar vond de studentenexcursie opnieuw plaats. Tijdens de eerste scheppoging was het al meteen raak: een kamsalamander. De totale opbrengst bedroeg een mannetje, een vrouwtje en tientallen larven. Stekelbaarzen werden niet meer gevonden.

Kanttekening
Uit onderzoek naar kamsalamanders in de uiterwaarden bij Wageningen blijkt dat de timing van de droogte wel erg belangrijk is voor de overleving van kamsalamanders. Waar in het voorjaar nog kamsalamanders en eitjes aangetroffen werden, bleek onlangs dat de poel zo goed als volledig drooggevallen was. Kamsalamanders werden er niet meer gevonden. Droogte in het voorjaar is dus ook voor de kamsalamander niet goed.