Natuur, cultuur en geschiedenis staan centraal tijdens de jaarlijkse Hunzeloop. Het wandelavontuur vindt op 21 september plaats. ROEG! blikt vooruit op de route door een aantal bijzondere plekken en gebouwen uit te lichten. Deze keer: gemaal Oostermoer en pompstation De Groeve.
Deelnemers aan de Hunzeloop wandelen dit jaar dwars door het nieuwe natuurgebied Tusschenwater. In dit gebied staat niet alleen natuurontwikkeling en recreatie centraal, maar ook drinkwaterwinning en waterberging. Om de wandelaars kennis te laten maken met deze facetten van het gebied opent Waterbedrijf Groningen de deuren van het pompstation De Groeve. Waterschap Hunze en Aa’s doet hetzelfde voor het gemaal Oostermoer.
Waterwinning en waterberging
Waterbedrijf Groningen levert al sinds 1964 vanaf De Groeve drinkwater aan haar klanten. Dit gaat jaarlijks over circa tien miljoen kuub. Het grondwater komt van de Hondsrug en de Veenkoloniën en is van nature heel schoon. Diep onder de grond stroomt dit water naar De Groeve. Door de herinrichting van Tusschenwater komt er niet alleen meer water in het gebied, maar doordat de Hunze weer meandert zoals vroeger blijft het water ook langer in het gebied. Dit komt de grondwaterkwaliteit ten goede.
Naast een waterwinningsgebied is Tusschenwater ook ingericht als waterbergingsgebied. Als er sprake is van wateroverlast in omringende landbouwgebieden en steden kan waterschap Hunze en Aa’s het teveel aan water tijdelijk in Tusschenwater opslaan. Het gemaal Oostermoer, waar de wandelaars langslopen, pompt de achtergelegen polder droog. “Door dit gemaal kan er op de polder gewoond en gewerkt worden”, legt Cora Kuiper van waterschap Hunze en Aa’s uit. “Dat maakt dit gemaal bijzonder.”
Binnenkijken met een appel en een ijsje
Wandelaars kunnen in het gemaal de pompen bekijken en ze krijgen uitleg over de werking van het systeem. Daarnaast worden er appels uitgedeeld. “Dit onderdeel op de route krijgen mensen normaal gesproken niet zomaar te zien. Veel mensen rijden er langs, maar nu krijgen ze de kans om door het gebouw heen te lopen”, vertelt Kuiper. Naast het gemaal staat een bijzondere molen: het is de enige poldermolen in de provincie. De Boezemvriend is in 1871 gebouwd en bemaalde tot 1934 de polder Zuidlaren. De molen is tijdens de wandeltocht ook te bezichtigen.
Bekijk hier de locaties. Tekst gaat verder onder het kaartje.
Na een bezoek aan het gemaal, gaat de route verder naar pompstation De Groeve. Hier komen wandelaars in aanraking met de wereld achter het drinkwater. “Water uit de kraan lijkt zo vanzelfsprekend, maar er schuilt een hele wereld van zuivering en winning achter”, legt Wiejanda Moltmaker van Waterbedrijf Groningen uit. "Door tijdens de Hunzeloop onze deuren open te stellen willen wij laten zien hoe bijzonder het is dat wij ons drinkwater rechtstreeks uit de natuur halen. Van het zuiveringsproces zelf valt helaas niet zo veel te zien, juist vanwege de kwaliteit en betrouwbaarheid zijn het afgesloten processen”, vertelt Molmaker. Het pompstation is ook een pauzeplek op de route. Wandelaars kunnen er hun bidon vullen met water en er worden waterijsjes uitgedeeld.
Blauwe kubus op een vijver
De pauze is een goed moment om ook het gebouw zelf te bekijken. Het complex is ontworpen door de bekende architect Egbert Reitsma. Zijn bekendste werk is het Noorder Sanatorium in Zuidlaren. Daarnaast heeft hij ook vele gereformeerde kerken ontworpen, waaronder die in Appingedam en Andijk. Een opvallend onderdeel van zijn ontwerp van De Groeve is de blauwkleurige kubus die op pijlers in de vijver staat. De kubus is alleen te bereiken via een glazen gang die verbonden is met het hoofdgebouw. Tijdens de Hunzeloop is dit deel niet toegankelijk, maar van buitenaf uiteraard wel te bewonderen. Vroeger bevond zich hier de directeurskamer. Tegenwoordig doet het dienst als kantoorruimte.
Na een bezoek aan het gemaal en het pompstation lopen de wandelaars naar het natuurgebied Tusschenwater. Lees hier meer over dit nieuwe gebied.