ASSEN - De Drentse bodem stoot relatief veel koolstofdioxide uit vergeleken met de rest van Nederland. De veengrond in onze provincie is verantwoordelijk voor 22 procent van de landelijke veengronduitstoot.

Volgens een landelijk onderzoek van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) en de Wageningen Universiteit stoot alleen de veengrond in Friesland meer CO2 uit dan de Drentse. Gemiddeld stoot een hectare Nederlands veen jaarlijks meer uit dan drie huishoudens.

In totaal komt de veenuitstoot neer op zeven miljoen ton koolstofdioxide per jaar: ruim drie procent van de volledige CO2-uitstoot van Nederland.

Te weinig water
Die hoge uitstoot van CO2 komt vooral doordat het grondwater in Drenthe en Friesland dieper onder de grond zit. Hoe dieper het grondwater, hoe hoger de uitstoot van koolstofdioxide.

Het water wordt weggepompt voor de landbouw, zodat de grond droog genoeg is om gewassen als aardappelen en mais te telen. 

CO2 ontstaat als planten verteren
Door het wegpompen van het water wordt het veen droog en gaat het CO2 uitstoten. Ecoloog Gert-Jan van Duinen van de Stichting Bargerveen legt uit hoe het zit. "Veen is eigenlijk gewoon dood plantenmateriaal dat in de loop van millennia onder natte omstandigheden is ontstaan."

"Maar nu mensen het water weghalen, komt er zuurstof bij de plantenresten en daardoor verteren ze. Daar komt CO2 bij vrij", vertelt Van Duinen. 

'Veen moet onder water'
Een mogelijke oplossing voor de uitstoot is volgens Van Duinen vrij simpel: onder water zetten. "Dat zou het probleem oplossen, want dan komt er geen zuurstof meer bij het veen. Maar dan kunnen de gewassen die op droge grond geteeld worden niet meer groeien."

Er zou dan dus een verandering nodig zijn in de manier waarop we in Drenthe gewassen verbouwen. Dat is mogelijk, maar lastig. Van Duinen: "Je kunt prima andere planten verbouwen op natte grond, alleen die vorm van landbouw wordt nog niet gesubsidieerd. Het kan nog jaren duren voordat we zo ver zijn." 

Bargerveld
"Om het Bargerveld heen zijn wel mogelijkheden voor omschakeling. Er liggen voor een deel nog veenbodems en het natter maken daarvan kan een positief effect hebben. Maar het is wel een hele omschakeling. Omschakelen van aardappels naar mais of van mais naar suikerbieten, dat kan de boer wel", zegt Van Duinen. 

"Maar dit is een andere omschakeling", vervolgt de ecoloog. "Omdat je niet in een droge maar in een natte bodem aan het werk bent. In Duitsland is hier ervaring mee, maar ook in Nederland. Bij de Weerribben-Wieden, waar riet al eeuwenlang geteeld wordt. Dat is in feite een vorm van natte landbouw", aldus Van Duinen. 

Volgens Van Duinen kan het omschakelen snel gaan, maar kost vooral het overleggen veel tijd. "Het omschakelen kan binnen een jaar, maar als je met heel veel partijen te maken hebt, zal het langer duren."