Groente-, fruit- en tuinafval gaat in de groene bak. De gemeente leegt de gft-container en laat er groen gas en compost van maken. Maar je kunt het ook op je eigen composthoop gooien. Let dan wel goed op wat er wel en niet op mag.

Een goede composthoop levert compost: grotendeels afgebroken plantaardige resten die je kunt vermengen met de bovenlaag van de bodem in je tuin of moestuin. De bodem wordt zo beter en de planten die er groeien worden daar weer blij van.

Ongewenste gassen
Maar het kan ook fout gaan. Schimmels, bacteriën en andere bodemorganismen zetten afval op de composthoop om in compost. Voor een goede compostvorming is zuurstof nodig. Zonder zuurstof ontstaan de schadelijke broeikasgassen methaan en dikstikstofmonoxide (lachgas).

Afval scheiden
De composthoop kan minder hebben dan de gft-bak, omdat de omstandigheden in zo'n hoop anders zijn dan in een compostfabriek. Brood en gekookte etensresten, maar ook koffiepads en theezakjes, zijn niet geschikt voor de composthoop. Kijk voor een volledig overzicht op de website van Milieu Centraal.

Goede doorluchting
Een goede composthoop staat of valt met voldoende lucht en dus zuurstof. Daarom is het belangrijk dat je de composthoop elke zes weken helemaal ondersteboven keert. Bacteriën en schimmels breken het organische materiaal in de hoop af en hebben daar zuurstof bij nodig.

Variatie
Afwisseling in materiaal op de hoop zorgt ook voor betere compost. Denk aan slap en stevig afval (aardappelschillen en pindadoppen) en grof en fijn materiaal (bladeren en koffiedik). Zorg voor koolstofrijk afval (zaagsel, bladeren en stro) en stikstofrijk afval (gras, mest en tuinafval).

Genoeg vocht
Een beetje vocht is goed voor de composthoop, maar te veel water werkt averechts. De voedingsstoffen spoelen dan de hoop uit. Een mooie plek voor een composthoop is daarom onder een boom waar de hoop half beschut is tegen regen en zon.

Lees ook: Compost van bladeren in plaats van veen

Vier systemen
Afhankelijk van de grootte van je tuin en het soort plantaardig afval dat je hebt, kun je uit vier compostsystemen kiezen: een compostbak, een composthoop, een compostvat of een wormenbak.

1. Compostbak
Heb je een grote tuin, dan is een bak geschikt. Als je veel tuinafval hebt, kun je meerdere bakken naast elkaar plaatsen. Nieuw afval gooi je in de eerste bak en het half verteerde materiaal schep je over naar de tweede bak, zodat er weer nieuwe zuurstof bij komt.

2. Composthoop
De composthoop ligt los op de grond, of liever nog op een laagje stenen of tegels, en is maximaal 1,5 meter hoog. Een goede hoop neemt enkele vierkante meters in beslag. Vergeet niet om de hoop na enkele weken om te keren.

3. Compostvat
Een compostvat is vooral bedoeld voor het verwerken van tuinafval in een kleinere tuin. Er zijn verschillende vaten te koop bij tuincentra en bouwmarkten. De gaatjes aan de onderkant van het vat zorgen voor de toevoer van zuurstof en met een stok roer je ook de bovenkant van het materiaal om.

4. Wormenbak
Als je geen tuin hebt, kun je keukenafval composteren met behulp van een wormenbak. De composteerwormen in deze bak zorgen voor het verwerken van plantaardig afval tot compost. Belangrijk is dat de bak gaatjes in de bodem heeft, zodat overtollig water weg kan lopen.

Jouw eigen composthoop
Heb je plannen voor een composthoop of heb je er net eentje aangelegd? Of ben je al een doorgewinterde compostmaker? Wij zijn benieuwd naar je ervaringen. Deel ze op onze Facebook-pagina.