-
De boerenkool in de vlindertuin is geliefd bij verschillende insecten (Rechten: RTV Drenthe)
De Natuurvereniging in Zuidwolde bestaat vijftig jaar. Een van de dingen die zij gerealiseerd hebben is de Vlindertuin Zuidwolde en het bijbehorende Vlinderommetje. Dat is een wandelroute van tien kilometer in de directe omgeving van het dorp gericht op vlinders, libellen en andere insecten. Maar wandelaars kunnen ook genieten van wilde planten, vogels en ander natuurschoon.
De vlindertuin is het startpunt van het ommetje. In 1998 is die tuin aangelegd als onderdeel van een vlinderproject van de natuurvereniging. Dankzij de vele nectar- en waardplanten komen er veel verschillende soorten vlinders voor. Voorzitter van de vereniging Joop Verburg laat een paar van de hoogtepunten uit de wandelroute zien.
Toevluchtsoord
"Wat mij zelf heel erg opvalt is dat we in de loop van de jaren steeds meer wilde planten de ruimte hebben gegeven", vertelt Verburg die zelf al jaren betrokken is bij de natuurvereniging. "We komen steeds meer tot de conclusie dat wilde planten zowel voor de vlinders als voor de rupsen belangrijk zijn, maar ook voor alle andere insecten."
In de vlindertuin wijst hij planten aan zoals voorjaarsganzerik, wondklaver en boerenwormkruid. Op een kalkrijk stukje voelt het duifkruid zich thuis. "Planten waar allerlei insecten op afkomen en hun voordeel mee doen. Ze hebben elk hun eigen vrienden, vijanden natuurlijk ook, maar vooral onder insecten veel vrienden die op deze planten leven."
Stamppot
In de vlindertuin valt een onverwachte verschijning op. Waarom heeft Verburg hier boerenkool staan? "Die komt uit mijn volkstuin hiernaast. Alles wat over is van de boerenkool, een groot deel van de bladeren heb ik er al vanaf geplukt, plant ik over naar de vlindertuin. Dit gaat over een paar dagen bloeien en dan heb je extreem vroeg al aanvullende bloempjes waar de witjes die nu rondvliegen nectar kunnen halen en bladeren waarop ze eitjes kunnen leggen."
De boerenkool wordt ook ingezet om rupsen te kweken voor de levende tentoonstelling die begin juni plaatsvindt.
Bijenhotel
Neem onderweg even de tijd om stil te staan bij het bijenhotel. "Het kijken naar wilde bijen is geweldig leuk", aldus de website van de natuurvereniging. "Aan de achterkant hangt een paneel met veel informatie over het leven van wilde bijen. Het hotel staat in de ecologisch beheerde randzone van het dorp met een overvloed aan wilde planten waaronder zandblauwtje, biggenkruid, duizendblad, havikskruid en kleine klaver."
De bijen voeren verschillende activiteiten uit. "Ze komen met stuifmeel binnen of ze gebruiken zand of kleine steentjes om de nestopening dicht te metselen. Soms zie je dat bijen hun broedcellen eerst behangen of beplakken met stukjes blad of bladharen."
(de tekst gaat verder onder de foto)
Begraafplaats
De oude begraafplaats van Zuidwolde maakt deel uit van het ommetje. "Een botanisch en mycologisch paradijs", aldus de website. "Deze plek is tweehonderd jaar oud en heeft een bijzondere geschiedenis maar vooral een heel bijzondere natuur", vertelt Verburg.
"We hebben in loop der jaren met allerlei onderzoeken ontdekt dat hier op het gebied van planten, paddenstoelen en insecten een enorme diversiteit is." Het belangrijkste is volgens Verburg dat het oude deel door de eeuwen heen verschralend is beheerd. "Die totale rust van de grond levert de grootste diversiteit op."
Biodiversiteit
Op het heischrale grasland van de begraafplaats komen meer soorten voor dan op de heide of in grasland alleen. Een kleine greep uit de planten en dieren die er voorkomen: knolboterbloemen, tormentil, grasklokjes, muizenoor, bosviooltjes en daslook, en egels, eekhoorns, dassen, spechten, boomklevers, vuurvlinders en blauwtjes.
De planten groeien langzaam en er wordt weinig gemaaid. Zo krijgen ze volop de mogelijkheid om zaad te vormen en zich uit te zaaien. Ook aan paddenstoelen geen gebrek. Zo zijn er twaalf soorten wasplaten gevonden, waaronder de zeer zeldzame grauwe wasplaat. Ook groeien er meerdere soorten aardtongen, koraalzwammen en satijnzwammen.
Paddenstoelen
Tussen de paddenstoelen zitten ook vijf soorten kluifzwammen. Verburg heeft pas een bokaalkluifzwam gezien. "Je verwacht het niet in een tijd waarin je weinig naar paddenstoelen kijkt", vertelt de voorzitter. "Aan de vorm kun je al wel zien welke naam aan deze paddenstoel is gegeven. Het is een samenwerker, een mycorrhizavormer. Deze paddenstoel werkt uitsluitend samen met de grove den. Kijk maar, hij staat hier precies op de plek waar hij hoort. Hij geeft voedsel, water en zouten aan de boom en ontvangt in ruil daarvoor voedingsstoffen. In het oppervlak zitten zakjes die samenknijpen als er iets warms langkomt. Zo worden de sporen verspreid in de lucht."
Wandelaars kunnen kiezen tussen 7,5 of 10 kilometer. Een deel van de wandelroute is geschikt voor rolstoelen en wandelwagens, waar nodig staat een aangepaste route aangegeven. De route is te vinden op de website van de Natuurvereniging Zuidwolde.
