Als het aan acht natuur- en milieuorganisaties ligt, hameren bestuurders in het Noorden niet zo op de aanleg van de Lelylijn en de daaraan gekoppelde bouw van 220.000 woningen als oplossing voor Noord-Nederland. Het Noorden moet volgens de organisaties uitgaan van zijn eigen krachten, schrijven zij in het rapport De Kracht van het Noorden.
Het rapport is vandaag aangeboden aan de drie noordelijke commissarissen van de koning. Het is volgens de organisaties een aanvulling op het Deltaplan voor het Noorden van de drie provinciebesturen. Daarin bieden de noordelijke provincies en Flevoland aan samen 220.000 woningen te bouwen. Als tegenprestatie willen zij dat de Lelylijn er komt, een snelle spoorlijn tussen Groningen en de Randstad.
'Geen overloop van de Randstad'
Maar wat betreft de noordelijke natuurorganisaties komen die woningen er niet. Volgens hen is het Noorden geen overloop van de Randstad. Sonja van der Meer van Het Drentse Landschap: "Die Lelylijn en 220.000 te bouwen woningen zijn gekoppeld aan het idee dat er mensen vanuit het Westen naar het Noorden verhuizen. Dan heb je inderdaad meer woningen nodig. Maar wij vinden dat we in het Noorden eerst eens moeten kijken naar de behoefte van noorderlingen naar woningen. Die is er ook."
Die woningen moeten, als het aan de milieuorganisaties ligt, in de huidige dorps- en stadskernen worden gebouwd. Want zo blijft er ruimte over voor het buitengebied. Natuur, landschap en ruimtelijke kwaliteit is volgens de organisaties juist de kracht van de drie noordelijke provincies en willen deze graag versterken. Daarom moet er een waterhuishouding komen die klimaatbestendig is, de natuur moet verder worden versterkt en er moet worden gewerkt aan een netwerk van landschapselementen. Dit gaat volgens hen hand in hand met een toekomstperspectief voor natuurinclusieve landbouw.
De organisaties zien het Noorden als een regio waar natuur van wereldklasse, een economisch sterke en natuurinclusieve landbouw en een uitstekende woonkwaliteit hand in hand gaan. Een streek waar hoogwaardig voedsel wordt geproduceerd en waar gewerkt wordt aan de economie van de toekomst. "Kortom een gezonde regio waar het prettig leven, verblijven en werken is en die zich daarmee juist onderscheidt van sterk verstedelijkte gebieden als de Randstad en het Ruhrgebied", aldus de natuurorganisaties.
Landbouw, vervoer, toerisme en recreatie
Landbouw speelt de komende jaren een cruciale rol in de plannen van de natuurorganisaties. Boeren moeten geen grote hoeveelheden meer verbouwen, maar overstappen op hoogwaardige en specifieke teelten en diensten. In de veenkoloniën liggen kansen voor innovatieve akkerbouwers die overstappen op het verbouwen van gewassen met veel eiwitten.
Waar de natuurorganisaties niet warm lopen voor de Lelylijn, willen zij juist dat de huidige infrastructuur tussen plaatsen wordt versterkt. Zij willen dat er geïnvesteerd wordt in betere OV- en fietsverbindingen tussen de noordelijke kernen.
Daarnaast denken de organisaties dat toerisme en recreatie in de economie van het Noorden belangrijk is. "Het Noorden kent een breed palet aan mogelijkheden voor verschillende belevingen. Van zeer actief tot heel rustig, van stad tot wildernis."