Hoe komt behang uit een adellijk huis in Emmen terecht in havezate Oldengaerde bij Dwingeloo? En wat is er zo bijzonder aan? Natuur- en erfgoedstichting Het Drentse Landschap ontrafelt niet alleen het mysterie, maar doet er ook alles aan om de zwaar gehavende kunststukjes te behouden voor de toekomst.

Frank van der Velden, hoofd van het team Monumenten en Erven bij Het Drentse Landschap, geeft het maar eerlijk toe. De drie ingelijste kunstwerken die op een voormalige werkkamer hingen, trokken niet echt zijn aandacht.

De statige en eeuwenoude havezate werd in 2013 overgedragen door de familie Willinge aan de stichting, die inmiddels volop bezig is met de restauratie van het pand.

"Tijdens de werkzaamheden hebben wij al het meubilair tijdelijk elders opgeslagen." Bij terugkomst krabde Van der Velden en zijn team zich nog eens achter de oren. Die drie doeken, wat was toch hun verhaal?

Schultehuis

Een ferme duik in de geschiedenis van Oldengaerde bracht licht in de zaak. Van der Velden ontdekte in de correspondentie van de voorgaande eigenaren een brief. De doeken maakten deel uit van het behang van het 17e-eeuwse schultehuis (soort burgemeestershuis) in Emmen.

Toenmalig wethouder Roelof Zegering Hadders kocht in de jaren dertig het pand, dat tot dan toe 150 jaar ook in bezit was geweest de familie Willinge. Hij wenste het te slopen om plaats te maken voor de Lindenhof, de markante stadsvilla die er nog steeds staat.

De Emmer wethouder raakte kennelijk onder de indruk van het behang, vermoedt Van der Velden. "Hij liet er enkele scènes uitsnijden en schonk deze aan de familie Willinge."

Restaureren

In een brief aan de familie waarschuwde hij er wel voor dat het behang zich in 'deplorabele staat' bevond. Kennelijk deerde het niet, want de behangrepen werden ingelijst en kregen een verdiend plekje binnen Oldengaerde.

Het Drentse Landschap wil de drie werken graag restaureren. Renovatie is hard nodig, want de doeken zitten vol gaten, scheuren en ogen smoezelig. De schade is deels ontstaan doordat ze zijn opgerold na verwijdering. "Binnenkort buigen enkele experts hier zich over. Na het opstellen van een behandelplan en een kostenraming, kijken we verder." Welk bedrag hiermee gemoeid is, kan Van der Velden nog niet zeggen.

Idyllische tuin

Wel dat ze uiterst zeldzaam zijn. "Het beschilderde behang stamt uit 1719 en dergelijke kunst is uiterst zeldzaam binnen Nederland."

De scènes stellen overigens Hugo van Emmen voor met zijn gezin. "De familie zie je hier afgebeeld in een idyllische fantasietuin vol weldadig groen, waterpartijen en stenen ornamenten. Deze taferelen waren bedoeld om de welgesteldheid van Van Emmen benadrukken. En indruk maken op bezoekers, natuurlijk."

Of Hugo en zijn gezin straks letterlijk en figuurlijk weer uit de plooi komen, moet blijken uit het onderzoek. "Want we gunnen deze familie andermaal een plekje aan de muren van Oldengaerde."

Door: Rien Kort;Janet Oortwijn