In volle bloei is hij groot en indrukwekkend: de berenklauw. Zowel de gewone berenklauw als de reuzenberenklauw zijn niet te missen: De reuzenberenklauw kan wel een hoogte van vijf meter bereiken, zijn kleine broertje de gewone berenklauw tikt al gauw de twee meter aan.

En daarbij is de berenklauw gevaarlijk, want wie de plant aanraakt kan daar heel nare brandplekken aan overhouden. Maar waarom wordt deze plant dan niet overal weggehaald? Deze vraag werd ingestuurd naar Zoek het uit!.

Gevaren van de berenklauw

Laten we eerst eens kijken waarom de berenklauw nou zo gevaarlijk is. De plant is vooral te herkennen aan de stevige stelen en witte bloemen die de vorm van een paraplu hebben. De plant staat tussen juli en september in bloei. Je ziet de berenklauw onder meer in bermen langs autowegen, fietspaden en wandelpaden en in parken en bossen.

De reuzenberenklauw is gevaarlijker dan de gewone berenklauw. Beide kunnen tot vervelende klachten leiden, maar bij een reuzenberenklauw is die kans groter. Toch is het verstandig om bij beide soorten van de plant uit de buurt te blijven, om te voorkomen dat je ernstige klachten krijgt.

Als je de plant alleen maar aanraakt, kun je al last krijgen van jeukende rode vlekken of blaasjes. Er kunnen zelfs grote brandblaren ontstaan. En denk je 'oh, ik heb hem net per ongeluk aangeraakt en er gebeurde niks'? De eerste klachten krijg je vaak pas na 24 uur.

De klachten worden veroorzaakt door de sappen in de haartjes van de berenklauw. Deze haartjes zitten op de bladeren, en ook op de stengel. Bij een lichte aanraking kun je deze sappen al op je huid krijgen. Het sap maakt je huid overgevoelig voor zonlicht. Dus kom je daarna in de zon, dan brandt het zonlicht je huid zodanig dat je er eerste- en tweedegraads brandwonden aan overhoudt.

Het verloop als je in aanraking bent geweest met de berenklauw:

• Na 24 uur jeukende, rode vlekken of blaasjes.
• Een paar uur later ontstaan er grote blaren. De blaren zien eruit als ernstige brandwonden en genezen pas na één tot twee weken.
• De littekens kunnen nog jaren zichtbaar blijven.

Wat als je berenklauw hebt aangeraakt?

Dat je de plant moet vermijden en zeker niet moet plukken, moge nu wel duidelijk zijn. Maar een ongeluk zit in een klein hoekje, wat moet je doen als je onverhoopt toch in contact bent gekomen met de haartjes van de berenklauw? GGD Leefomgeving geeft de volgende tips:

• Raak je gezicht niet aan. Het is gevaarlijk als er sap in je ogen of in je mond komt. Is dat toch gebeurd? Neem dan direct contact op met je huisarts of de huisartsenpost.
• Was je huid direct met water en zeep.
• Bedek je huid daarna meteen, zodat er geen zonlicht op kan komen. Het is verstandig om minstens een week uit de zon te blijven.
• Krijg je heftige klachten of maak je je zorgen? Neem dan contact op met je huisarts.
• Smeer je huid nog een paar maanden goed in met een zonnebrandmiddel met een hoge factor als je naar buiten gaat.
• Laat de gemeente weten waar de reuzeberenklauw staat. Ze kunnen de planten dan verwijderen en voorkomen dat andere mensen er last van krijgen.

Vooral kinderen zijn het slachtoffer van de berenklauw, omdat die niet weten dat de plant gevaarlijk is. En die enorme bladeren nodigen uit tot verstoppertje spelen bijvoorbeeld! Volwassenen zijn vaak de dupe na het snoeien in een gebied waar ook berenklauw voorkomt. En ook je trouwe viervoeter moet oppassen, honden kunnen ook brandwonden krijgen, net als mensen.

Waarom wordt berenklauw niet weggehaald?

Dan terug naar de ingestuurde vraag. Want als de berenklauw zo gevaarlijk is, waarom wordt deze dan niet weggehaald? Het cruciale punt zit hem hierbij in welke soort berenklauw het is. De reuzenberenklauw komt van oorsprong eigenlijk niet in Nederland voor. Het is een zogenoemde invasieve exoot. De gewone berenklauw daarentegen hoort wel in Nederland.

De reuzenberenklauw wordt dan ook zoveel mogelijk weggehaald door bijvoorbeeld de gemeente. Daar zijn ze ook toe verplicht, sinds augustus 2017 is de plant opgenomen op de lijst van invasieve uitheemse soorten die zorgwekkend zijn voor de Europese Unie. De handel van de plant is dus verboden in alle lidstaten. Ook moeten lidstaten de plant bestrijden.

In de praktijk betekent dit dat gemeenten de reuzenberenklauw weghalen op plekken waar deze voor veel problemen kan zorgen, zoals langs drukke wandel- en fietspaden, bij speeltuinen en campings, enzovoorts. Op plekken waar veel mensen en vooral kinderen komen wordt de reuzenberenklauw actief opgeruimd.

Zie je toch veel berenklauwen staan, die niet worden weggehaald en ook nog op een plek waar veel mensen komen? Mogelijk gaat het dan om een gewone berenklauw. Gemeentes zijn niet verplicht om deze weg te halen. Wat je wel kan doen is een melding maken bij de gemeente, dan is er een kans dat er alsnog gekeken wordt of de plant weggehaald kan worden.

Zoek het uit!

Heb jij ook een vraag? Stuur maar door!