Natuurmonumenten is bijna halverwege met de aanleg van nieuwe kades in het Fochteloërveen. De kades moeten ervoor zorgen dat het gebied niet verdroogt, zodat de grote verscheidenheid aan dieren en planten in stand blijft. Om de uitstoot van stikstof te beperken, komen de betrokken bedrijven met een nationale primeur. Door middel van een grote transportband hoeven vrachtwagens niet meer het gebied in te rijden.

Eigenlijk wilde Natuurmonumenten het nieuws nog even onder de pet houden, maar de grote installatie wekt nieuwsgierigheid bij voorbijgangers. "De band draait nog niet, maar het valt wel op", lacht projectleider John Tukker.

Vooral het contrast met de serene natuur is opmerkelijk. "Ik keek vroeger naar het programma Gold Rush, daar werken ze ook met van die grote transportbanden. Ik had niet gedacht dat ik dit ooit in mijn eigen werk zou doen."

Lekke kades

Maar waar de banden in Gold Rush grond en goud aan- en afvoeren, zal het in het geval van het Fochteloërveen leem en zand zijn. Bedoeld voor de kades die het gebied moeten behoeden voor verdroging.

Dat is hard nodig, zegt boswachter Jacob de Bruin. "Ruim tien jaar geleden werd hier zeldzaam hoogveen ontdekt", zegt hij. "In 2021 bleek veel hoogveen te zijn verdwenen. De kades waren lek en het gebied verdroogde. In de delen waar dat is hersteld, zien we ook de natuur herstellen."

Verstoring

Van een grote technische installatie als die in het Fochteloërveen gaat De Bruins hart niet sneller kloppen. "Maar van hoogveen wel. De techniek is een mooi middel, maar het doel is om het hoogveen in dit gebied weer aan de praat te krijgen."

Bekijk de grote lopende band in het Fochteloërveen (artikel gaat verder onder de video):

En dus waren de afgelopen jaren de vele vrachtwagens in het gebied een noodzakelijk kwaad. Maar dat is vanaf november verleden tijd. "Deze band is een alternatief voor duizenden verkeersbewegingen en doodgereden reptielen", zegt De Bruin. "Natuurlijk geeft iedere ingreep in een natuurgebied verstoring, maar dat kun je op deze manier minimaliseren. Er is geen lichtoverlast en de beweging is constant, waardoor dieren er aan wennen."

Afkijken

Oenema Groep, Avitec en Gebroeders Kok zijn de drie aannemers uit de regio die het project uitvoeren. "Dit is een droom die uitkomt", glundert Ben Muijselaar. De directeur van Oenema Groep wierp bij de start van het project in 2021 al een balletje op over een grote draaiband. "We hebben hier met z'n allen veel werk in zitten."

De uitvoerders van het project hebben de kunst niet kunnen afkijken. "De technieken die we toepassen zijn echt nieuw", zegt Muijselaar. "Een lopende band dwars door een natuurgebied, gedreven door opgewekte energie van zonnepanelen bij het nabijgelegen zanddepot: dat is niet eerder in Nederland gedaan."

Herbruikbaar

Naar schatting zorgt de lopende band ervoor dat er 40.000 minder bewegingen van vrachtwagens door het Fochteloërveen gaan. In plaats van ritjes naar het zanddepot, dat 2 kilometer verderop ligt, zijn vanaf november dus verleden tijd. Maar weegt de bouw van de installatie op tegen het verdwijnen van de trucks?

"Zeker weten", zegt Fred Prak, woordvoerder van Natuurmonumenten, stellig. "De uitstoot van vrachtwagens is echt veel groter dan wat hier nodig is voor de bouw van de band. Daarnaast zijn alle materialen die je hier ziet herbruikbaar."

Helemaal vrij van uitstoot zal deel twee van het 'kadeproject' niet zijn. "Maar we zijn straks voor 85 procent uitstootvrij. Dat is al heel wat."

Klaar in 2027

Sinds de start in 2022, is er al zo'n 22 kilometer aan kade hersteld in het Fochteloërveen. Daar moet nog zo'n 34 kilometer bij komen. De nieuwe techniek zal volgens de uitvoerders niet voor vertraging zorgen. Naar verwachting is het project in 2027 afgerond.