Bij Lieveren groeien nog originele wilde appels. Het is één van de weinige groeiplaatsen in ons land. De appels houden er al stand sinds de ijstijden. Tijdens een ommetje gaan we op zoek naar de laatste der Mohikanen.

Bijna heel Nederland is tig keer op de schop geweest: aangeharkt, herplant, geënt, gerooid en omgezaagd. Toch staan hier en daar nog originele wilde bomen. Die na de laatste ijstijd, toen ons deel van Europa volledig boomloos was, uit zichzelf terugkwam. Vanuit Spanje zijn ze zaadje voor zaadje, eikeltje voor eikeltje en appeltje voor appeltje steeds verder naar het noorden opgetrokken tot ze uiteindelijk hier terechtkwamen. En op een enkele plek hebben hun nakomelingen zich de afgelopen tienduizend jaar weten te handhaven. Eén van die plekken is het Lieverder bos, waar echte wilde appels groeien.

Tijd voor een ommetje met boswachter Kees van Son van Staatsbosbeheer. De tekst gaat verder onder de video.

Autochtone bomen

Wilde appels horen tot de zogenaamde autochtone bomen. Dat zijn bomen die zich, zonder enige bemoeienis van de mens, na de laatste ijstijd zelfstandig in ons land hebben gevestigd. Dit in tegenstelling tot vrijwel alle bomen en bossen van ons land: die zijn allemaal aangeplant met geselecteerde bomen.

Veel van de autochtone soorten zijn heel erg zeldzaam. Bij een inventarisatie in 1995 bijvoorbeeld werden er in onze provincie nog maar twee wilde peren gevonden, en daarvan lijkt er nu eentje ook nog verdwenen. Ook de wilde appel is zo'n zeldzame autochtone soort, maar daarvan zijn er nog wel meer. Drenthe is zelfs een belangrijke provincie voor deze soort. Wilde appels vind je bijvoorbeeld in Noord-Drenthe, en in het stroomgebied van de Drentsche Aa.

Potklei en kalk

Noord-Drenthe is sowieso een belangrijk gebied voor autochtone bomen en struiken. Want behalve de wilde appels groeien hier ook veel bijzondere meidoornsoorten, zoals de tweestijlige meidoorn en de grootvruchtige meidoorn. Dat heeft te maken met de potklei die daar in de bodem zit, een hele zware, taaie soort klei met veel kalk er in.

Genetische rijkdom

Bijzonder aan die autochtone bomen is dat ze zich al duizenden jaren weten te handhaven. En als gevolg daarvan waarschijnlijk heel veel weerstand hebben tegen ziektes en plagen. Want als ze dat niet hadden, dan waren ze al lang verdwenen. Het zijn dus hele taaie rakkers. Maar ze hebben wel een beetje extra bescherming nodig. Want nog steeds lopen ze het risico bij een hardhandige snoeibeurt van een boomsingel te verdwijnen...

Om de verspreiding van het coronavirus tegen te gaan luidt het advies zoveel mogelijk thuis te blijven. Een ommetje kan, maar houdt de voorschriften van het RIVM in acht. Via deze 'ommetjes met de boswachter' beleef je de lente in de Drentse natuurgebieden vanuit huis.

Lees ook:

• Even een ommetje over landgoed De Braak