Tussen Havelte, Uffelte en Wapserveen ligt natuurgebied het Ooster- en Westerzand. Een deel van het gebied is sinds november vorig jaar in eigendom en beheer van Stichting Het Drentse Landschap.
Het Ooster- en Westerzand is een voormalig stuifzandgebied dat onderdeel is van het grotere Natura 2000-gebied Holtingerveld. In de ROEG!-uitzending van zaterdag 8 april laat ecoloog Bertil Zoer het bijzondere gebied zien.
Zandduinen
In vroeger tijden was stuifzand een bedreiging voor het werk van de boeren. Om te voorkomen dat het zand over de omliggende akkers of het beekdal in zou waaien, werden vanaf 1900 grove dennen in het gebied geplant. Zo is het bos ontstaan dat hier nog staat. De zichtbare 'bergen en dalen' zijn vastgelegde zandduinen van destijds. Sinds eind jaren negentig is natuurontwikkeling belangrijker geworden en is het bos verjongd door vooral loofbomen selectief te kappen.
Verdroging
"Dit is de grens tussen ons gebied en dat van Natuurmonumenten", vertelt Bertil Zoer uitkijkend over het verdroogde Uffelterveen. Daar is het erg droog maar hier zie je weer water omhoog komen. De vorige eigenaresse liet wat dingen veranderen in het bos. Er zijn greppels gedempt en het bos is gedund en doet nu samen met het ven mee in de begrazing. Daardoor wordt het natter. Vroeger was het hier zeiknat. Er lag een enorm turfpakket op dat met een bootje werd afgevoerd richting de Smildervaart."
(Tekst gaat verder onder de afbeelding)
Brandeveen
Het grootste veen in het gebied, het Brandeveen, is ontstaan toen de Boermarke van Uffelte in 1787 begon met het uitvenen van het moerasgebied. In 1919 werd het door Natuurmonumenten aangekocht. Een kwart eeuw later zegt hoogleraar archeologie Harm Tjalling Waterbolk: "Midden in de uitgestrekte bossen van het Ooster- en Westerzand ligt, onvindbaar, één van de mooiste vennen van ons land en zeker het mooiste van Drenthe: het Brandveen."
Wandelroute
Wil je op eigen houtje dit bijzondere natuurgebied verkennen? Trek dan stevige, waterdichte wandelschoenen aan en volg deze wandelroute van zes kilometer. De wandelroute van twaalf kilometer gaat om het Brandeveen en loopt door een ander gedeelte van het natuurgebied. Voor de stevige wandelaars is er de knapzakroute Uffelte van zeventien kilometer.