Met het stikstofprobleem, nog te behalen Urgenda-doelen en peperduur gas wordt duurzame voedselproductie met rasse schreden een topprioriteit. Welke innovatieve initiatieven zijn al in gang gezet in Drenthe? In deze driedelige serie zetten we er een aantal in de schijnwerpers.

Op de Eytemaheert in Roderwolde, de boerderij van Maurits en Jessica Tepper, wordt geboerd vanuit het principe 'natuurinclusieve kringlooplandbouw'. Hoewel dat misschien wat ingewikkeld klinkt, is de uitvoering ervan juist erg eenvoudig: de koeien eten alleen het gras dat groeit in de weides waar ze op lopen, en de weides worden bemest door de koeien zelf. Er komen dus geen stoffen in de bodem terecht die daar niet thuishoren, en zo blijft de bodem vruchtbaar en gezond.

Verder heeft Tepper ook niet veel omkijken naar zijn dieren: ze bepalen zelf wanneer ze naar de melkmachine gaan, en worden dan automatisch naar een vers stuk gras geleid. Ze staan ook 24 uur per dag en 7 dagen per week buiten. Als het weer heel slecht is kunnen ze, ook op eigen initiatief, in de stal schuilen.

Stikstofproblematiek

De landbouw zorgt, naast het verkeer en de industrie, voor uitstoot van schadelijke stoffen die in de natuur terechtkomen. Als mest en urine van kippen, varkens, en koeien samenkomen, komt ammoniak vrij. Ammoniak is een van de schadelijke stoffen die het stikstofprobleem in ons land veroorzaakt.

Maar op de Eytemaheert speelt het ammoniakprobleem niet. De schadelijke stoffen komen voornamelijk vrij in stallen, doordat koeien op dezelfde plek hun urine en ontlasting laten vallen. De dieren van de familie Tepper lopen altijd buiten; er komen dus geen grote hoeveelheden ammoniak vrij.

Doordat zij een gesloten bedrijfskringloop hebben, mag het bedrijf zelfs nog bovengronds mest uitrijden. De meeste boeren mogen dat niet en moeten hun mest in de bodem injecteren. "Helaas moet dat vanwege wet- en regelgeving," zegt Maurits Tepper. "Dat heeft te maken met de stoffen die in die mest zitten. Je hebt hoogintensieve landbouwbedrijven, die hebben een intensievere meststof. Daarbij komen dus ammoniak en stikstof vrij, dat wil je niet teveel in de lucht hebben, maar zoveel mogelijk in de bodem." Daarnaast laten ze op de Eytemaheert de klaver staan, dat plantje slaat stikstof goed op.

Vandaag duurzaam voor het eten van morgen

Tepper vertelt hoe hij een aantal weken geleden met zijn dochters meedeed aan een wormentelweekend. Uit één spade telden zij 64 wormen. "Dat is heel veel," zegt de boer. "Dat betekent ook dat de bodem in balans is en dat hij functioneert zoals wij hem wensen."

De reden dat er op de Eytemaheert zulke duurzame keuzes worden geïmplementeerd, is zodat toekomstige generaties ook nog een gezonde en vruchtbare bodem hebben. Tepper: "We moeten ons ervan bewust zijn dat we niet nog tien of twintig jaar mensen moeten voeden. We hopen toch dat we met elkaar nog generaties op deze aarde voedsel kunnen verbouwen en produceren - voor iedereen."