Wie de afgelopen dagen in het bos is geweest moet het zijn opgevallen: er staan veel minder paddenstoelen dan gebruikelijk. Hierdoor gaat voor het eerst sinds twintig jaar de paddenstoelenexcursie van de paddenstoelenwerkgroep in Drenthe deze maand niet door.

"Nu is het normaal gesproken de toptijd voor paddenstoelen, maar er zijn er veel te weinig om een excursie te geven," legt Eef Arnolds uit Holthe van de werkgroep uit. "Dat komt natuurlijk door de prachtige droge en warme zomer die we hebben gehad en die eigenlijk tot in oktober heeft voortgeduurd. Temperaturen van boven de 20 graden maak je niet iedere dag mee in oktober."

Vochtig
Normaal vind je op dit moment in het jaar zo'n honderd verschillende soorten paddenstoelen. Arnolds schat in dat het nu maar ongeveer twintig soorten zijn. De droogte zorgt voor zware omstandigheden. "Paddenstoelen kunnen alleen maar groeien als ze voldoende vocht hebben." Arnolds loopt naar een uithoek van zijn tuin. Naast een groepje paddenstoelen haalt hij een laag bladeren weg. "Hier zie je ze wel groeien. Dat komt doordat hier vorig jaar een heleboel dood blad en gras is gestort en dat houdt de grond lekker vochtig, maar verder is het erg zoeken in de tuin."

Temperaturen
Volgens Arnolds kan het beeld er volgende week er heel anders uitzien, maar dan moet de regen snel komen. "Als het nou echt flink gaat regenen, zo'n 20 millimeter, dan kan het volgende week helemaal vol staan met paddenstoelen. Tenzij het natuurlijk gaat vriezen, want daar kunnen ze ook erg slecht tegen en in november weet je het maar nooit."

Vruchten en draden
Volgens Arnolds hoeven we ons geen zorgen te maken om de paddenstoel. "Wat wij als paddenstoel zien is een soort vrucht. Je zou het kunnen vergelijken met een appelboom: de appels zijn de paddenstoelen en de boom zit als het ware onder de grond. Onder de grond zit een heel netwerk aan witte draden, het zwamvlok, die produceren de paddenstoelen als er voldoende vocht is. Bij droogte als deze blijft het zwamvlok gewoon leven, alleen de vruchten missen we dan. Volgend jaar als we weer een natte herfst hebben dan komen er hopelijk weer meer." 

Dieren
Paddenstoelen voorzien ook in een voedselbehoefte. Voor mensen, denk aan eekhoorntjesbrood of cantharellen, maar ook voor dieren en insecten. "Voor muizen, reeën en insecten is het een belangrijk deel van het menu in de herfst. In paddenstoelen zitten veel eiwitten en dat is een belangrijke aanvulling en een heleboel insecten zijn daarvan afhankelijk. Die hebben nu een beetje pech." 

Uitzonderingen
Op enkele plekken zijn de schimmels nog wel goed te vinden. Volgens Arnolds is vooral de noordzijde van een bosrand een goede plek. Daar valt veel dauw in de ochtend, waardoor er meer vocht in de grond zit. Als je toch een compleet herfstgevoel wilt hebben, raadt hij aan om daar te gaan zoeken.

Door: Josien Feitsma