Vleermuizen worden vaak in verband gebracht met duistere beelden: ze worden gezien als enge, mysterieuze wezens die thuishoren bij Dracula en Halloween. Maar dat beeld doet deze bijzondere dieren eigenlijk te kort. In de provincie Drenthe leven zo'n acht verschillende soorten vleermuizen, met de dwergvleermuis en de laatvlieger als de meest voorkomende soorten.

Ondanks de negatieve associaties levert de vleermuis juist een belangrijke bijdrage aan de balans in de natuur.

Muggenjacht

Vleermuizen staan bovenaan in de insectenketen en zijn kleine, maar effectieve roofdieren. "Het gaat om balans", vertelt vleermuisexpert Jan Nicolai. "Ze vangen wel duizend muggen per nacht. Het is een ontzettend belangrijk onderdeel van de keten, want zonder vleermuizen bestaat er een kans dat we te maken krijgen met muggenplagen."

Eén jong per jaar

Dankzij het dieet van de vleermuis, dat bestaat uit muggen, kevers en motvlinders, helpen ze de overlast van deze insecten aanzienlijk te beperken. Tegelijkertijd is een vleermuizenplaag zo goed als uitgesloten, omdat vleermuizen maar één jong per jaar krijgen. Sinds 1966 houdt een actieve werkgroep in Drenthe de aantallen en soorten vleermuizen nauwkeurig bij.

"In de zomer doe ik tellingen met behulp van een geluidsmeter, waarmee ik kan onderscheiden welke soorten vleermuizen overvliegen. In de winter bezoeken we hun nachtverblijven, waar we gerichter kunnen tellen", legt Nicolai uit. Toch blijft het een uitdaging om precies te bepalen hoeveel vleermuizen er rondfladderen.

Vleermuizen en ziektes: feiten en fabels

Een ander misverstand rondom vleermuizen is hun vermeende rol als verspreiders van ziektes. Onlangs is er in Drenthe een kat aangetroffen met rabiës, nadat de kat een vleermuis had gevangen.

"Het blijft een zeldzaamheid dat een dier of mens ziek wordt door een vleermuis", benadrukt Nicolai. "Wel is het zo dat bepaalde soorten, zoals de laatvlieger, soms hondsdolheid (rabiës) of andere ziektes kunnen meedragen. Als ik me niet vergis is het pas de vierde keer in Europa dat er een ander beest is besmet door een vleermuis."

Belangrijk om te weten is dat vleermuizen zelf niet ziek worden van deze ziekte. "Om elk risico te vermijden, is het echter verstandig om nooit een vleermuis met blote handen aan te raken. Mocht je huisdier een vleermuis vangen, en mee naar huis brengen, draag dan altijd handschoenen voordat je het dier oppakt. Huidcontact kan namelijk al voldoende zijn om een infectie over te dragen, hoe klein dat risico ook is."