De meanders van het Witterdiep naast het TT Circuit van Assen zijn hersteld. De beek heeft hierdoor zijn oude loop terug en verdwenen dieren en planten krijgen de kans terug te komen.
Aan de herinrichting ging een lang traject vooraf. Ingo van Lohuizen was namens het waterschap Hunze en Aa's als projectleider van begin tot het eind betrokken bij de plannen.
Tegenstrijdig
Voordat begonnen werd met de werkzaamheden, moest er met tegenstrijdige belangen rekening gehouden worden. "Vanaf het begin zaten we bovenstrooms met landbouw die geen overlast van ons mag hebben en benedenstrooms met de snelweg en andere infrastructuur zoals een brug tussendoor", vertelt Van Lohuizen. "Dat beperkt tot hoe ver het waterpeil kan oplopen voordat de landbouw of infrastructuur daar last van krijgt. We hadden een beperkte bandbreedte waarmee we konden spelen, dat was zoeken."
Vroeger
Bij de herinrichting van de beek is zoveel mogelijk de loop gevolgd die het Witterdiep van oudsher had. Al lukte dat niet overal, bijvoorbeeld omdat er nu een weg ligt. Daar is een nieuwe geul gegraven. "Op termijn zal de natuur hier zelf zijn gang gaan", aldus de projectleider. "Er zal erosie plaatsvinden. De beek zal misschien zelf een andere weg zoeken door het veen en zandpakketten heen. Maar dat heeft wel tijd nodig."
Het verhaal gaat verder onder de foto
Waterberging
Een van de doelen van het project is waterberging. Door de veranderingen ontstaat over een lengte van vijf kilometer meer ruimte voor water, zo'n veertigduizend kubieke meter extra. Van Lohuizen: "Als wij het hier vasthouden stroomt het niet direct naar Groningen waar al het water uit het hele gebied samenkomt. Elk gebied moet zijn eigen water vasthouden." Voordat de beek werd rechtgetrokken was er sprake van natuurlijke waterberging in de winterperiodes.
Ecologisch herstel
Een ander doel is het verbeteren van de waterkwaliteit. De bochten in de rivier zorgen voor variatie in stroming en diepte. Zo geeft de lagere stroomsnelheid in de binnenbochten waterplanten een kans. "Je zorgt dat er veel meer waterleven is, meer beesten hebben al een effect op de waterkwaliteit." Ook is ervoor gezorgd dat de landbouw niet langer direct afwatert op de beek. "Dat heeft effecten voor het grondgebruik eromheen. Naast een heringerichte beek ligt vaak een strook natuur."
Meerjarenplan
Van Lohuizen is opgetogen dat hij niet langer naar plannen kijkt maar naar een kronkelende beek. Een project zoals de herinrichting van het Witterdiep uitvoeren kan jaren duren vanwege verschillende belangen die een rol spelen. "Vaak gaan we eerst in overleg met grondeigenaren en direct aanwonenden om te kijken waar zij tegenaanlopen. Wij hebben een bepaalde opgave maar de omgeving heeft dat ook. Zo komen we na zo'n twee jaar, bij een lastig traject drie jaar, tot een plan en een ontwerp."