Reis mee met Vikky de Vleermuis

Het is Kinderboekenweek! Het thema is ‘Reis mee!’. Niet alleen mensen reizen, maar dieren doen dat ook. Waarom reizen dieren? Hoe doen zij dat? Vandaag leren we alles over de vleermuis.

De ruige dwergvleermuis is een kleine vleermuissoort. Hij weegt tussen de zes en de vijftien gram. Dat zijn twee tot vier suikerklontjes. Als deze soort vliegt is hij gemiddeld 24 centimeter breed. In het voorjaar heeft deze vleermuis een rode, kastanjeachtige vacht. In het najaar verandert deze vacht in donkerbruin met grijze puntjes. De staart, oren en vleugels zijn bruinzwart.

Op de menukaart

Vleermuizen eten motten en de rupsen van motten van de bomen af. Daarmee helpen ze de bomen. De rupsen eten namelijk de blaadjes op, maar door de vleermuis kunnen de bomen hun blaadjes beter behouden. Daarnaast is de ruige dwergvleermuis ook dol op insecten, zoals muggen en vliegen. Deze insecten vangen ze rond de boomtoppen of laag boven het wateroppervlak. Wist jij dat een vleermuis in één nacht wel driehonderd muggen, kevers en nachtvlinders vangt? Daar ben je wel een poosje mee bezig!

De vleermuis is een nachtdier. Hoe vangt hij dan in het donker kleine insecten? Dat doet hij op een bijzondere manier. Vleermuizen gebruiken hun oren om te zien. Dat lees je goed: ze kijken met hun oren. Om te weten waar hij vliegt zendt de vleermuis een hoog piepgeluid uit. Als het geluid dat de vleermuis maakt ergens tegenaan botst dan kaatst het terug en vangt de vleermuis het geluid op met zijn oren. Hierdoor kan de vleermuis de locatie en de vorm van het voorwerp bepalen. Deze manier van kijken met je oren heet echolocatie.

De ruige dwergvleermuis (Foto: Saxifraga/Mark Zekhuis)

Wonen

De vleermuis is niet kieskeurig als het om zijn huis gaat. Zolang hij beschut kan zitten en er water in de buurt is, vindt de vleermuis het goed. Denk bijvoorbeeld aan spleten en gaten in bomen en gebouwen, maar ook nestkasten, onder dakpannen en op zolders zijn geliefde plekken. Een kolonie van vleermuizen kan soms uit vijftig tot honderdvijftig dieren bestaan, dus de vleermuizen hebben wel veel ruimte nodig.

Verhuizen

De mannetjes vleermuizen zijn vaste bewoners van Nederland. Vrouwtjes verhuizen met de seizoenen mee. Rond augustus en september trekken zij uit Midden- en Oost-Europa richting Nederland. Vluchtend voor de kou trekken de vrouwtjes en de jongen vaak door naar de voedselarmere landen in het zuidwesten van Europa. Ze leggen vaak een afstand af van zo’n tweeduizend kilometer.

De tocht naar een warmere plek maakt een vrouwtje niet alleen. Zij doet dit in een groepje van twee tot tien dieren. Tijdens de reis vliegen ze door gebieden waar mannetjes zitten. De mannetjes proberen door middel van luide roepen de vrouwtjes naar hun verblijfplaats te lokken. 

In het voorjaar trekken de vrouwtjes terug naar de voedselrijkere gebieden waar zij vandaan kwamen. Dit zijn bijvoorbeeld landen als Duitsland, Polen of Rusland. Hier brengen vrouwtjes hun jongen groot.

Doen! Stap 1: Luister eerst naar het verhaal over de reis van Vikky de Vleermuis. Stap 2: Open deze link. Zoals je ziet is in sommige zinnen een woord weggelaten en vervangen door een stippellijn. Stap 3: Maak het verhaal compleet door een woord uit de ballon te kiezen en in te vullen op de stippellijn. Ieder woord uit de ballon mag je maar één gebruiken. Let op! Het kan zijn dat je wat woorden overhoudt…

Wil je ook met andere dieren op reis? Klik hier!

Dit artikel is tot stand gekomen dankzij informatie uit het lespakket van IVN Natuureducatie. Klik hier om het pakket te downloaden.